Ġimgħa Mqaddsa b’ differenza

Issa li r-Randan qtajna biċċa minnu sewwa, tajjeb inħarsu lejn it-tmiem tiegħu, jiġifieri il-festi tal-Ġimgħa l-Kbira u l-Għid il-Kbir.

Il-festi tal-Ġimgħa l-Kbira u l-Għid il-Kbir huma festi tant mistennija minn dawk dilettanti tal-wirjiet, statwi, purċissjonijiet u dak kollu li dawn il-jiem għeżież iġibu magħhom. Id-drawwiet li aħna l-Maltin għandna għal dawn il-jiem huma bosta u jvarjaw minn drawwiet reliġjużi, kulturali kif ukoll fejn jidħol l-ikel. F’ pajjiżna verament ikun hawn x’ tara f’ dawk il-jiem u huma bosta dawk li jistennew dawn il-festi bil-ħerqa jew biex jesebixxu dak li jkunu għamlu matul is-sena jew biex jieħdu sehem f’ xi attività li ssir għadd ta’ postijiet f’ pajjiżna.

Mod ieħor

Illum il-ġurnata s-safar sar ħaġa faċli. Ilum ma għadux dak iż-żmien li biex issiefer trid torganizza xhur twal minn qabel. Illum, grazzi għat-teknoliġija kollox sar mgħaġġel. Dan l-iżvilupp għen ukoll fil-qasam li dwaru qegħdin nitkellmu llum. Ħafna Maltin qegħdin jgħaddu l-Ġimgħa Mqaddsa f’ xi pajjiż barrani fejn jaraw il-kultura ta’ dak il-pajjiż u jieħdu sehem fil-funzjonijiet li jsiru. Dawn it-talin ikunu jistgħu jgawdu vaganza waqt il-jiem li ma jkunux xogħol u fl-istess waqt jesperjenzaw dak li jiġri f’ dawn il-jiem barra mix-xtut ta’ artna. Ejjew naraw ftit fejn wieħed jista’ jmur jekk jiddeċiedi li jqatta’ l-Ġimgħa Mqaddsa b’ differenza.

Spanja

Malaga

Art li fil-jiem tal-Ġimgħa l-Kbira għandha bosta drawwiet li jixbħu lil tagħna hija Spanja. Biex ngħidu d-dritt aktarx li huma d-drawwiet tagħna li jixbħu lil tagħhom għax xi wħud minnhom ġabuhom magħhom minn hemm jew il-Kavallieri ta’ San Ġwann jew il-baħrin Maltin li kienu jbaħħru lejn xi port Spanjol.

Ħafna minn dawk li jkunu Spanja f’ dawn il-jiem imorru ġewwa Malaga biex isegwu l-purċissjoni famuża li ssir hemmhekk. Xejn inqas famuża u mfittxija hija l-purċissjoni li ssir ġewwa l-belt ta’ Sevilja. Ġewwa Barċellona ssir purċissjoni sabiħa oħra li bosta jmorru għaliha. Fil-kapitali Madrid ukoll issir purċissjoni għalkemm ma hijiex popolari daqs it-tlieta l-oħra li semmejna qabel.

F’ dawn il-purċissjonijiet naraw bosta elementi differenti minn dawk li aħna mdorrijin bihom aħna l-Maltin u dan huwa li jagħmel żjara lilhom daqstant interessanti.

Italja Meridjonali

Lapio

Tiskanta kemm id-drawwiet mill-Italja ta’ fuq għal dik ta’ isfel ivarjaw. Fin-Nofsinhar ta’ dan il-pajjiż hemm bosta drawwiet għall-Ġimgħa Mqaddsa. Niftakar sewwa f’ raħal fuq il-muntanji, qrib Avellino, rajt għadd ta’ statwi tal-Ġimgħa l-Kbira. Il-kappillan ta’ Lapio, għax hekk jismu l-post, qalli li fil-jum tal-Ġimgħa l-Kbira dawn l-istatwi jinħarġu fil-pjazza ta’ quddiem il-knisja u hemm issir il-Via Sagra.

Fi Sqallija hemm bosta parroċċi li jorganizzaw il-purċissjoni bid-Duluri u bi Kristu mejjet, bħal Cefalu, Augusta u Agrigento. Hawnhekk wieħed jista’ jara drawwa li forsi ħadna mingħandhom aħna l-Maltin. F’ dawn il-purċissjonijiet jieħdu sehem il-baned idoqqu l-marċi. F’ xi wħud minn dawn il-postijiet f’ Ħadd il-Għid terġa’ toħroġ purċissjoni bid-Duluri u bi Kristu Rxoxt. Dawn joħorġu minn żewġ knejjes differenti u meta l-istatwa tal-Madonna tiltaqa’ ma’ dik ta’ Kristu Rxoxt jitneħħielha l-mant iswed minn fuqha biex in-niket jinbidel f’ ferħ. Sewwa jgħidu Taljani: paesi che vai usanze che trovi, kull fejn tmur issib id-drawwiet tal-post!

Din is-sena

Billi din is-sena qegħdin niċċelebraw il-mitt sena mid-dehriet tal-Madonna ġewwa Fatima, nassumi li jkun hawn min f’ dawn il-jiem jitħajjar iżur il-Portugall. Ladarba wieħed iżur Fatima tajjeb imur ukoll Braga fil-Ġimgħa l-Kbira. Hemmhekk issir waħda mill-aktar avvenimenti reliġjużi importanti fil-Portugall, purċissjoni li għaliha jattendu bosta nies b’ devozzjoni kbira.

L-aktar popolari

Magħna l-Maltin l-aktar post popolari f’ dawn il-ġranet jibqa’ Lourdes.  Hawnhekk ma hawnx id-drawwiet li naraw Malta jew Spanja jew Sqallija. Huwa propju dan li jagħmel dan il-post speċjali fil-jiem tal-Ġimgħa Mqaddsa. Hemmehkk tmur biex issib lilek innifsek, issib ftit ħin għalik innifsek bogħod mid-dinja mgħaġġla li aħna mdawrin biha.

Lourdes

Ġewwa Lourdes il-funzjonijiet reliġjużi isiru bl-akbar devozzjoni. Hawnhekk nies minn kull parti tad-dinja tingħaqad flimkien biex nhar il-Ġimgħa l-Kbira tieħu sehem fil-funzjoni tat-tlieta. Wara bosta minn dawk li jkunu f’ dan ir-raħal dakinahr, jagħmlu il-Via Crucis li hemm fil-qrib. Hija esperejnza unika li trid tgħixha biex tifhem sewwa x’ inhi.

Ħadd il-Għid ġewwa Lourdes huwa wkoll sepeċjali. Il-viġilja u l-quddiesa tal-jum fil-Bażilika ta’ San Piju X hija xi ħaġa fenominali. Hemmhekk tara l-universalità tal-Knisija. Hemmhekk ma tħossokx Malti, Franċiż, Taljan, Spanjol. Hemmhekk tħossok parti minn xirka li ma tafx bi fruntieri, ma tafx b’ pajjiżi , ilsna, kontinenti jew lewn tal-ġilda. Hemmhekk kulħadd isir l-istess. Hemmhekk wieħed verament jesperjenza l-misteru tal-Għid li nkunu qed niċċelebraw. Mhux ta’ b’ xejn li Lourdes huwa post daqstant imfittex fil-Ġimgħa Mqaddsa, u hemm min mar u jerġa’ jmur. Dan huwa post ideali għax issib Tours organizzati għal dawn il-jiem bla ma dak li jkun għandu għalfejn iħabbel rasu.

Dawn huma l-aktar postijiet popolari magħna l-Maltin fil-jiem tal-Ġimgħa l-Kbira. Jekk għadek qed itella’ u tniżżel għandekx iżżur xi post minnhom ix-xahar id-dieħel, x’ qed taħsibha?

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f' In-Nazzjon 18 ta' Marzu 2017