Inkurunazzjoni Papali

 

Fl-artiklu tiegħi ta’ ġimgħa ilu (In-Nazzjon 6 ta’ Mejju 2023) semmejt li sa ftit għexieren ta’ snin ilu l-papa kien ikun inkurunat bħala re tal-Istat tal-Vatikan. Illum nixtieq naqsam magħkom xi tagħrif dwar din l-inkurunazzjon i li ftit huma dawk minna li jiftakru l-aħħar waħda li saret fl-1963.

X’inhi l-inkurunazzjoni?

Tiara papali

L-inkurunazzjoni papali hija ċ-ċerimonja li tikkonsisti fit-tqegħid tat -tiara papali fuq ras Papa li jkun għadu kif ġie elett. Hawn diġà qed naraw differenza minn inkurunazzjonijiet oħra għax minflok kuruna tintuża tiara jew triregnum li tfisser kuruna trippla. Din hija kuruna partikolari użata mill-papiet mill-Medju Evu sat-tieni nofs tas- seklu XX bħala simbolu tas- sovranità.

L-ewwel inkurunazzjoni papali dokumentata kienet dik ta’ Nikola I fis-sena 858. L-aktar waħda reċenti kienet l-inkurunazzjoni ta’ Pawlu VI fl-1963, li warrab il-prattika li jilbes it-tiara ftit wara l-istess inkurunazzjoni. Sal-lum, ħadd mis-suċċessuri tiegħu ma libes it-tiara u ċ-ċelebrazzjonijiet tal-inawgurazzjoni papali ma nkludew l-ebda ċerimonja tal-inkurunazzjoni. Minkejja dan, it-tradizzjoni ma ġietx ipprojbita u kull papa huwa liberu li jerġa’ jdaħħal l-użu tat-tiara fi kwalunkwe ħin matul il-pontifikat tiegħu. Tajjeb ngħidu li ċ-ċelebrazzjoni tal-inawgurazzjoni papali, bl-inkurunazzjoni jew mingħajrha, għandha biss sinifikat simboliku, peress li papa jieħu l-kariga immedjatament wara li jaċċetta l-elezzjoni tiegħu .

Ir-rit

Meta konklavi jeleġġi papa ġdid, dan jassumi d-drittijiet u l-awtorità kollha tal-papat immedjatament malli jaċċetta l-elezzjoni. Madankollu, storikament, il-papiet jingħaddilhom is-snin tal-pontifikat tagħhom mid-data tal-inkurunazzjoni. Jekk Papa li jkun għadu kif ġie elett ma jkunx għadu isqof, jiġi kkonsagrat immedjatament. Skont it-tradizzjoni, id-dritt tal-konsagrazzjoni jappartjeni lid-Dekan tal-Kulleġġ tal-Kardinali u fl-assenza tiegħu lis-Suddekan u fin-nuqqas tat-tnejn li huma, lill-aktar kardinal isqof anzjan.  Jekk il-papa l-ġdid ikun diġà isqof, kif inhu d-drawwa, titħabbar l-elezzjoni tiegħu minnufih lin-nies miġbura fi Pjazza San Pietru. Illum il-kardinali kollha jinħatru arċisqfijiet mal-ħatra tagħhom, imma ma kienx hekk minn dejjem. Niftakru fil-Kardinal Prospero Grech li kien ikkonsagrat isqof wara n-nomina tiegħu bħala kardinal u qabel il-ħatra kardinalizja tiegħu.

San Piju X

L-inawgurazzjoni episkopali jew kif tissejjaħ, intronizzazzjoni, tal-papa bħala Isqof ta' Ruma ssir fil-katidral tiegħu, l-Arċibażilika ta’ San Giovanni in Laterano . Għal xi żmien l-inkurunazzjoni kienet issir f’din iċ-ċerimonja. Meta l-papa kien imexxi l-Knisja minn Avignon fi Franza, bejn l-1309 u l-1377, huwa ma setax jitpoġġa fuq it-tron fil-katidral tiegħu f’Ruma, għalhekk l-inkurunazzjonijiet komplew, filwaqt li l-intronimenti episkopali kellhom jistennew ir-ritorn tal-papa f’Ruma. Meta Girgor XI irritorna Ruma, il- Palazz tal-Lateran kien f’kundizzjoni strutturali ħażina ferm u ma setax jintuża. Għal din ir-raġuni l-papiet għamlu l-Vatikan bħala r-residenza tagħhom u ttrasferew l-inkurunazzjonijiet fil-Bażilika ta’ San Pietru. Il-Bażilika tal-Lateran baqgħet il-post taċ-ċerimonji tal-intronizzazzjoni.  Matul il-perjodu mill- qbid ta’ Ruma, li t-Taljani jsejħu Presa di Roma jew Breccia di Porta Pia (meta r-renju Taljan ħa Ruma taħt idejh u għalhekk spiċċat minn taħt idejn l-istat tal-Knisja) fl-20 ta’ Settembru tas-sena 1870, sakemm saru l-Patti tal-Lateran fil-11 ta’ Frar tas-sena 1929 (perjodu li fih il-papa ddefinixxa lilu nnifsu bħala “priġunier fil-Vatikan”) l-intronizzazzjoni ma ġietx iċċelebrata.

Ir-rit ikompli

L-inkurunazzjoni kienet issir fl-ewwel Ħadd jew fl-ewwel solennità ta’ wara l-elezzjoni. Iċ-ċelebrazzjoni kienet tibda b'quddiesa papali solenni. Waqt il-kant tat-Terza , il-papa kien ipoġġi bilqiegħda fuq tron ​​u l-kardinali kollha jersqu, wieħed wieħed, biex ibusu idu bħala sinjal ta’ ubbidjenza. Wara jersqu l- arċisqfijiet u l-isqfijiet preżenti. Wara l-quddiesa kienet issir l-inkurunazzjoni proprja. Ġeneralment il-papa kien ikun inkurunat fil-gallarija tal-Bażilika ta’ San Pietru, kien ipoġġi bilqiegħda fuq tron ​​bil-flabelli fil-ġnub tiegħu. Wara li jsir talb mid-Dekan tal-Kulleġġ tal-Kardinali, il- protodjaknu kien ineħħi l-mitra minn fuq ras il-papa biex minflokha titpoġġa t- tiara. Fi tmiem l-inkurunazzjoni l-papa kien jagħti l-barka solenni Urbi et Orbi.

Post taċ-ċerimonja

Inkurunazzjoni ta' Pawlu VI

L-ewwel inkurunazzjonijiet papali  kollha ġew iċċelebrati f'San Giovanni in Laterano u wara r-ritron tiegħu minn Avignon bdew issiru f’San Pietru. Il-Papa Ċelestin V fl-1294, ġie nkurunat darbtejn fl-Aquila. Fl-1800, il-Papa Piju VII kien inkurunat fil-knisja monasteru ta’ San Giorgio Maggiore f’Venezja , wara li l-predeċessur tiegħu, il-Papa Piju VI, kien ġie mibgħut fl-eżilju temporanju waqt il-qbid ta’ Ruma minn Napuljun Bonaparte. Peress li l-Franċiżi kienu ħadu t-tiara waqt l-invażjoni, il-papa kien inkurunat b’tiara tal-kartapesta, imżejna b’ġawhar mogħtija miċ-ċittadini Venezjani. L-inkurunazzjonijiet kollha wara l-1800 saru f’Ruma. Ljun XIII kien inkurunat fil-Kappella Sistina minħabba l-biża’ ta’ xi rvellijiet ispirati mir- Risorgimento Taljan. Benedittu XV ġie nkurunat ukoll fil-Kappella Sistina fl-1914. Piju XI ġie nkurunat fuq palk quddiem l-Artal Maġġur fil-Bażilika ta’ San Pietru. Il-Papiet Piju IX, Piju XII u Ġwanni XXIII ġew inkurunati fil-pubbliku fil-gallarija tal-bażilika, quddiem il-folla miġbura fi Pjazza San Pietru. Pawlu VI ġie nkurunat fuq palk mibni apposta għaċ-ċerimonja u mqiegħed quddiem il-Bażilika ta’ San Pietru. Din kienet l-aħħar inkurunazzjoni ta’ papa.

Min jaf, tgħid għad nerġgħu jkollna papa re? Għad naraw inkurunazzjoni ta’ papa?

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f'In-Nazzjon - 13 ta' Mejju 2023