Turiżmu fl-isbaħ post tad-dinja

Mhux ser tkun l-intenzjoni tiegħi li f’dan l-artiklu nipprova nara liema hu l-pajjiż li jikkwalifika bħala l-isbaħ wieħed li ħawn fuq wiċċ id-dinja. Tmur fejn tmur kllimkien hemm is-sabiħ u l-ikrah tiegħu. Il-ħsieb tiegħi illum ġie wara li bdejt nara ħafna reklami fuq l-istazzjonijiet televiżivi Taljani li jirriklamaw it-turiżmu intern. F’dan ir-reklam jingħad il-kliem li l-Italja huwa l-isbaħ pajjiż fid-dinja. Ngħidu li kulħadd jiftaħar b’rixu imma jkollna nammettu li l-Italja minkejja l-eluf ta’ problemi li jeżistu fiha, għandha rix mhux ħazin biex tiftaħar.

Turiżmu intern

Meta l-pajjiż ikun kbir bħala hu l-Italja wieħed faċli jagħmel vaganza bla ma joħroġ mill-pajjiż. Meta kont nistudja l-Italja ġieli ltqajt ma’ nies li qatt ma ħarġu mill-Italja imma jafu pajjiżhom bl-aktar dettall. Qed insemmi l-Italja għax hu pajjiż ġar tagħna u ħafna minna jafuh sewwa, biss din il-ħaġa tiġri wkoll fi Franza, l-Ġermanja, l-Ingilterra u f’kull pajjiż kbir ieħor.

It-turiżmu intern, kif jissejjaħ dan it-tip ta’ turiżmu, jiġġenera parti sostanzjali mill-ekonomija f’kull pajjiż, biss fejn jidħlu pajjiżi żgħar bħal tagħna ftit li xejn nistgħu ngħidu li dan it-tip ta’ turiżmu huwa popolari. Ngħiduha kif inhi, jekk aħna mmorru f’xi bajja, nistgħu bla nkwiet ta’ xejn ngħaddu jum sħiħ hemm u filgħaxija naqbdu l-karozza u neġgħu lura lejn id-dar. F’pajjiżi kbar min ma joqgħodx qrib il-baħar ma jmurx jgħum kuljum jew kull nhar ta’ Ħadd imma jagħmel dan fil-vaganzi biss. Hawn issa qed insemmu vantaġġ li nsibu f’pajjiżi żgħar bħal tagħna.

Turisti Maltin

Aħna ftit li xejn nafu nkunu turisti f’pajjiżna stess. L-aktar l-aktar immorru xi ġimgħa Għawdex fis-sajf. Dan  huwa l-aqwa turiżmu intern f’pajjiżna, minn Malta għal Għawdex u mhux bil-kontra. Ftit huma dawk l-Għawdxin li jitħajru jiġu Malta għall-vaganzi tagħhom. U ngħiduha kif inhi, vaganzi tkun tridhom biex tistrih u allura l-Għawdxin jippreferu jibqgħu fi gżirithom għas-serħan. Waħda mara Għawdxija darba qaltli li kienet ġiet biex tqatta’ tmiem il-ġimgħa Malta, imma ma setgħetx tissaporti l-ħsejjes tal-karozzi lejl u nhar għaddejjin mit-triq tad-dar li kienet kriet, għalhekk lanqas temmet dik il-vaganza imma telqet lejn Għawdex malli sebaħ l-għada filgħodu. Ma nlumhiex, din imdorrija fir-raħal taż-Żebbuġ u tiġi jumejn San Pawl il-Baħar taraha d-differenza.

Illum hawn ħafna li jagħmlu dak li qed insejħulhom weekend break u hawn nistgħu ngħidu li anke l-Għawdxin iħobbu jagħmluha din il-ħaġa. Biss dan it-tip ta’ turiżmu ma jħajjarx l-edukazzjoni kuturali iżda aktarx iħajjar il-kultura tal-ikel għax ġranet bħal dawn ikunu kkaratterizzati minn ikel bl-abbundanza.

Wisq nibża’ li t-turiżmu intern Malti, jew aħjar dak in-naqra li għandna, jgħib għal kollox kemm-il darba l-ħolma tal-mina li tgħaqqad il-ġżejjer tagħna ssir realtà.

Diversità

Ejjew nerġgħu lura għall-Italja. Dan il-pajjiż joffri mhux biss xenarji sbieħ minn fuq sa isfel iżda wkoll btajjel li jistgħu jkunu differenti għal kollox. Jekk wieħed imur lejn in-naħa ta’ fuq kemm lejn Valle d’Aosta kif ukoll lejn Trentino Alto Adige, imsejjaħ ukoll is-Sud Tiroll, jista’ jgawdi xenarji mill-isbaħ ta’ muntanji. Fix-xhur xitwin jista’ jmur jiżżerżaq fuq is-silġ jekk ikun dilettant. Jekk imbagħad wieħed jinżel lejn il-Calabria, jew il-Puglia, minkejja li jkun għadu fl-istess pajjiż, ikun jista’ jgawdi minn xenarji differenti. Issa minflok is-silġ naraw il-baħar. Hawn allura qed naraw li dan il-pajjiż jista’ joffri btajjel differenti anke skont ix-xhur li jsiru, Fix-xitwa mhux ser tmur fejn il-baħar u fis-sajf wieħed ifittex ix-xtajta aktar mill-muntanji.

Minbarra x-xenarji f’pajjiż kbir insbu wkoll diversità fil-kċina. Platti tipiċi tal-Italja ta’ fuq ma titħajjarx idduqhom minn Ruma ’l isfel u platti li ssib fir-reġjuni ta’ Campania, jew Calabria, Molise, Puglia., Basilicata eċċetra donnu jkun fihom palat aqwa jekk tikolhom f’din in-naħa tal-pajjiż. Niftakar darba kont Cervinia u wara l-polenta staqsewna jekk bħala deżerta rridux il-pastiera Naplitana. Dak iż-żmien kont ngħix Napli bħal dawk li kont magħhom. Infqajna nidħqu għax il-pastiera ma ssibx aħjar minn meta tissajjar Napli bħalma l-polenta tintiegħem itjeb fuq l-Alpi.

Hawn nerġa’ nqabbel il-pajjiż ġar tagħna ma’ pajjiżna. Ikollna nammettu li dak li joffri Marsaxlokk jew Wied il-Għajn, issibu l-Għarb jew San Lawrenz. Tassew li x-xenarju jinbidel xi ftit imma ma jkunx hemm differnza kbira bħal meta nqabblu s-silġ mal-baħar. Dan huwa żvantaġġ għalina li ngħixu f’pajjiż ċkejken.

Mill-banda l-oħra fejn tidħol kċina nistgħu ngħidu li xi naqra differenza nsibu. Iżda xorta waħda, prodott li jsir Għawdex jasal Malta bla problemi ta’ xejn.

Rajna fuq fuq id-differenza li jeżistu fejn jidħol turiżmu intern bejn pajjiż u pajjiż. Ikollna nammettu li ċ-ċokon huwa dejjem żvantaġġ fejn jidħol dani t-tip ta’ turiżmu.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f'In-Nazzjon - 20 ta' Ġunju 2020