L-età hija biss numru

 

Issa huwa l-waqt li tkun kuntent

Waħda mill- veritajiet assoluti li jgħallmuna mit-tfulija hija li hemm età tajba għal kollox. Dan huwa mod kif nirraġunaw u nifhmu l-ħajja li aħna naċċettaw passivament u nieħdu bħala fatt, mingħajr ma nistaqsu lilna nfusna ruxmatta mistoqsijiet.

Jgħidulna li tista’ tkun bla ħsieb, jew aħjar moħħ ir-riħ, biss sakemm tkun għadek tfal  għax sa ma tagħlaq l-20 sena trid tistudja, sakemm ikollok 30 aktarx ikollok it-tfal, fl-erbgħinijiet trid taħdem biex tfittex tħallas is-self kollu li tkun issellift għad-dar, meta taqbeż il-50 sena tibda toħlom li tirtira, mas-60 tnaqqas il-veloċità u wara li tmiss is-70 trid tibda tgawdi l-ħajja. Mat-80 sena, jekk tasal hemm, tkun xiħ wisq biex tagħmel xi ħaġa li tkun ilha tberren f’moħħok.

Dan il-mod ta’ ħsieb huwa frott ix-xewqa tagħna li nikkategorizzaw kollox u lil kulħadd. Insibuha iktar faċli biex ngħixu jekk inkunu nafu eżattament dak li għandna nagħmlu. Donnha l-ħajja tgħidilna: “Għidli liema età għandek u jien ngħidlek x’għandek tagħmel b’ħajtek.”

Qatt ħlomt b’ħajja differenti?

Dan il-metodu li semmejt hawn fuq jista’ jpoġġina f’gaġġa u nispiċċaw vittmi tas-sistema li ilha tmexxi lill-bniedem bosta snin. Illum il-bniedem sar jgħix ħajja itwal minn qabel u għalhekk ma għandux jintrabat ma’ sistemi li jorbtulu idejh u ma jħalluhx ħieles jagħmel dak li jixtieq minkejja li jkun għadu jiflaħ jagħmlu. Ħalli niċċaraw dan il-kliem għax lanqas irrid li ninftiehem ħażin. Da ma jfissirx li jekk bniedem ta’ sittin sena għadu jħossu fiżikament tajjeb għandu jmur Paceville fi tmiem il-ġimgħa u jiffrekwenta postijiet fejn l-età ta’ dawk li jkun hemm tkun dik terz tiegħu. F’każi bħal dawn żgur li dak li jkun ma jħossux komdu u għandu mnejn isib min jipprova jgħaddih biż-żmien għax jarah bħala bniedem li mhux postu hemm. Billi dan ma jkunx postu f’post mimli żgħażagħ lanqas ikun ifisser li postu huwa f’xi mużew tal-antikitajiet. Hawn bosta postijiet li huma maħsubin propju għal nies ta’ din l-età.

L-idea tan-normalità għandha mnejn tillimita lil dak li jkun. Biss wieħed jew waħda li għandhom ċerta età u għadhom iħossuhom utli, ma għandhomx jaqtgħu qalbhom mill-avventura. Naf gruppi ta’ nies indaħħlin fiż-żmien li sa qabel il-pandemija kienu jorganizzaw ħarġiet kulturali, edukattivi u rikreazzjonali. L-Università tat-tielet età toffri l-possibiltà li dak li jkun ikompli jkabbar l-għerf li jkun kiseb matul il-ħajja.

Din qed ngħidha għal nies ta’ età avvanzata għax ma nafx kemm taħdem bil-kontra. Mhux ser nissuġġerixxi liż-żgħażagħ jippruvaw jgħixu ħajja ta’ nies kbar fl-età. Għad huma wkoll jaslu għal dik il-fażi tal-ħajja.

L-ivvjaġġar jgħallmek li l-età hija biss numru

Huwa preċiżament billi nivvjaġġa li rrealizzajt kif l-età hija biss numru, limitu immaġinarju, ostaklu mingħajr sustanza. Għax billi tivvjaġġa titbiegħed mill-gaġġa tal-ħajja ta’ kuljum li għandha mnejn tkun spiċċat dejjem  tirrepeti l-istess azzjonijiet. Tajjeb li tifhem li m’hemmx mod ta’ ħajja wieħed. L-alternattivi qegħdin hemm u huma mill-isbaħ.

Mod kif bniedem ta’ ċerta età jibqa’ attiv huwa s-safar. Tassew li llum kulħadd isiefer ’l hemm u ’l hawn imma hemm safar li jgħodd għal nies ta’ età matura. Iż-żgħażagħ jaqbdu u jsiefru u fejn laqat laqat u fejn ħabat ħabat, iżda l-adulti mod ieħor. U din il-ħaġa tifhimha għax iż-żagħżugħ jorqod fejn isib, jiekol fejn ifettillu u ma għandux ħtiġijiet speċjali. Dak ta’ ċerta età jkollu bżonn ċerti kumditajiet jew aħjar neċessitajiet. Minħabba f’hekk naraw li aktar ikun hemm adulti u anzjani ma’ gruppi ta’ safar li jkunu organizzati minn xi agenzija. Bis-saħħa tas-safar dak li jkun jista’ jitgħallem aktar mhux biss għax iżur il-post imma għax qabel ikun jista’ jfittex fuqu u jaqra xi ħaġa dwaru. Jalla ma ndumux ma nibdew ngħixu ħajja normali u l-pandemija tkun ħaġa kerha tal-imgħoddi ħalli kulħadd ikun jista’ jerġa jibda jsiefer liberament.

Kuntentezza

L-aktar ħaġa importanti fil-ħajja tal-bniedem hi li dak li jkun jgħix ħajja fis-sliem u jkun kuntent b’ħajtu. Tabilħaqq li s-snin jibdluna u jpoġġu fuqna ħtiġijiet li ftit inkunu bsara li se naslu għalihom. Imma r-rieda hija aqwa mill-aċċettazzjoni tas-sitwazzjoni. Fir-realtà, meta tirrifletti fuqha, tirrealizza li l-età mhi xejn ħlief nassa biex taqbadna fit-twemmin moralment illeġittimu, bħal kull tikketta oħra li n-nies iwaħħlulna biex jikkategorizzawna. Jekk ser nibqgħu mwaħħlin ma’ sistemi bħal dawn ser nispiċċaw biex ikollna elf impediment għax-xewqa tagħna li nkunu dak li aħna u li nagħmlu dak li nixtiequ.

L-età hija biss numru. L-ewwel eħles lilek innifsek mill-aspettattivi assurdi li n-nies jassoċjaw mas-snin u wara tibda t-triq tiegħek għall-kuntentizza. Dik it-triq fejn mhix l-età turi min int u x’int imma t-tbissima ta’ fuq wiċċek. U t-tbissima hija l-effett tal-hena tal-qalb u mhux effett tal-età.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f'In-Nazzjon - 19 ta' Ġunju 2021