Jingħad li l-ebda
delitt ma jista’ jkun perfett għax dejjem ikun hemm xi ħaġa li titfa’ dawl fuq
il-ħati. Illum ma rridx niffoka fuq delitt kriminali, omiċidju, serq jew ksur
tal-liġi. Id-delitt li għandi f’ moħħi ma jneħħi l-ħajja ta’ ħadd, ma jisraq
xejn materjali u ma jikser l-ebda liġi. F’moħħi għandi l-qtil jew is-serq
tal-illużjoni tagħna.
Ħrejjef u stejjer
| Fl-immaġinazzjoni tiegħi din kienet id-dar ta'Ġuljetta |
Min jaf kemm-il darba smajna stejjer u ħrejjef u dlonk ġewwa moħħna npinġu x-xena ta’ dak li nkunu nisimgħu. Nimmaġinaw prinċpijiet u prinċipessi, kastelli u palazzi, draguni, eroj, dak li jgħin lill-eroj u dak li jtellfu. Niftakar lill-bużnanna tiegħi, qabel norqod, tirrakkontali l-istorja ta’ San Ġorġ: Re u prinċipessa, kavallier u dragun. U jien nitgeddes kemm niflaħ taħt il-friex li ma jmurx dak il-lejl id-dragun jiftillu jinżel Ħal Qormi u jittawwal mit-tieqa tad-dar tagħna. Kemm ħolm sabiħ! L-istess ħaġa jiġri meta naqraw xi rumanz. Nibdew nimmaġinaw lill-personaġġi tal-istorja u nibnu xenarju sħiħ sabiex jikkumpanja lil dak li nkunu qegħdin naqraw. Nimmaġinaw l-uċuħ tal-persuni tar-rumanz, noħolqulhom ambjent jixbaħ lil dak li aħna mdorrijin fih. Meta qrajt ir-rumanz ‘Romeo u Ġuljetta’ kont immaġinajt li t-tfalja toqgħod ġewwa dar li tinsab ftit bogħod mid-dar tal-ġenituri tiegħi. Forsi għax kienet dar kbira b’gallarija tal-ġebel miftuħa u b’arma tal-ġebel ta’ żmien il-kavallieri fuq il-faċċata. Waqt li naqra kont nimmaġina u noħlom li dawk il-fatti ġraw kollha tefgħa ta’ ġebla bogħod minni. Din kienet l-illużjoni tiegħi.
Induru d-dinja
L-illużjoni u
l-fantasija tagħna taħdem bis-sahra meta nibdew naqraw jew nisimgħu fuq pajjiżi
barranin. Waqt il-lezzjonijiet tal-Ġeografija il-moħħ idur id-dinja waqt li
l-ġisem jibqa’ mwaħħal mal-bank. Qabel konna naraw mapep jew xi ritratt. Kollox
kien limitat. Id-dinja għalina kienet tasal sa dak ir-ritratt. Jekk xi ħadd
ried ikun jaf iktar kien irid imur hu stess fuq il-post. Madanakollu l-istudju
tal-pajjiżi, l-ibħra u d-dinja kien ikattar fina ix-xewqa li nżuru pajjiżi
barranin kif ukoll kien ipinġilna f’ moħħna xbihat ta’ bliet, xmajjar jew
ibħra li qatt ma nkunu rajna. Għandu mnejn ix-xbihat li konna nfasslu f’
moħħna ma kien ikollhom x’ jaqsmu xejn mar-realtà. Imma dan kien ikun il-frott
tal-illużoni tagħna.
Kollox f’idejna
Illum
il-fantasija tagħna għażżinniha. Il-ħrejjef u l-istejjer li kienu jgħidulna
n-nanniet tagħna qegħdin narawhom fuq it-televiżjoni. Qabel kont niddeċiedi
jien jekk iż-żiemel ta’ San Ġorġ kienx abjad, ixheb, aħmar jew iswed. Il-prinċipessa
kont noħloqha jien, xagħarha twil dehebi, għajnejha kbar żoroq, liebsa lbies
irjali. Illum dan kollu spiċċa. Jekk il-film iġibli żiemel abjad, dak hu, abjad
u daqshekk ma nista’ nżid xejn. U jekk il-prinċipessa xagħarha jkun iswed, hekk
ikollu jibqa’. L-illużjoni tiegħi ma għadhiex tgħodd għax dak li naħseb li
jista’ jkun qiegħed narah quddiemi bla ebda tama li nista’ nżid jew innaqqas xi
ħaġa minnu.
| Google Maps jieħdok fejn trid |
L-istess ngħidu
għall-ġeografija. Illum bis-saħħa tal-internet nistgħu nżuru postijiet mingħajr
ma nkunu fiżikament fihom. Sit eletroniku li jieħdok tista’ tgħid madwar
id-dinja kollha, timxi pass pass fit-toroq. Tara l-monumenti, id-djar,
il-palazzi, il-bibien u nsomma dak kollu li jkun hemm fit-triq. B’ dan il-mod
qegħdin nispiċċaw li qabel insiefru xi mkien inkunu diġa rajna dak nkunu sejrin
niskopru. L-illużjoni tagħna tilfet ix-xogħol. Il-fantasija ħarġet
bil-pensjoni.
Delitt
Dan huwa d-delitt
li semmejt fil-bidu. Delitt perfett għax ma jħalli l-ebda traċċa imma jħalli
effetti kbar. Uliedna ma għadhomx mimlijin fantażija bħalma konna aħna.
Fr Reno Muscat
Dan l-artiklu deher f'in-Nazjon 24 ta' Mejju 2014
Nessun commento:
Posta un commento