Salib aħmar fuq sfond abjad

Matul il-jiem tal-festa tagħna, fuq bosta bjut tar-raħal naraw tperper il-bandiera bajda b’ salib aħmar, magħrufha bħala l-banidera ta’ San Ġorġ. Minkejja li din hija bandiera familjari ħafna magħna l-Qriema Ġorġjaniżi, jista’ jkun li ftit li xejn nafu dwarha u ftit nafu nistgħu niltaqgħu magħha.

L-Ingilterra

Il-bandiera bajda b’ salib aħmar fuqha hija rikonoxxuta madwar id-dinja kollha bħala l-bandiera tal-Ingilterra. Jingħad li kien ir-Re Rikkardu I, magħruf bħala Richard the Lionheart, li mexxa lill-Ingilterra mis-6 ta’ Lulju tas-sena 1189 sas-6 ta’ April ta’ għaxar snin wara, li għażel il-bandioera ta’ San Ġorġ bħala l-bandiera tiegħu għal waqt it-tielet kruċjata. Ta min jgħid li dan is-sultan kien fil-grad ta’ kmandant waqt din il-kruċjata li saret bejn l-1189 u l-1192, sewwasew fl-ewwel tliet snin tar-renju tiegħu. Is-suldati Ngliżi fil-Medjuevu kienu jħorru salib aħmar fuq sfond abjad fuq il-aorazzi taħghom. Fir-riforma li saret ġewwa l-Ingilteraa fis-sena 1552, fi żmien ir-Reġina Mary I, kull bandiera reliġjuża jew li kellha x’ taqsam ma’ xi qaddis kienet abolita, minbarra dik ta’ San Ġorġ. Aktarx li din il-bandiera ma ġietx abolita bħall-oħrajn għaliex mis-sena 1545 kienet bdiet tintuża bħala l-bandiera navali tal-Ingliterra u għalhekk ma kienx jaqbel li din titneħħa jew tinbidel.

Il-bandiera ta’ San Ġorġ tinstab ukoll inkorporata f’ dik magħrufa bħala l-Union Jack. Kien ir-Re James VI tal-Iskożja li fl-1606 sar l-eredi tat-tron u allura anke l-mexxej tar-Renju tal-Ingliterra kif ukoll ta’ dak Irlandiż. F’ dik is-sena il-bnadar tal-Iskożja, li hija kaħla b’ salib abjad diagonali fuqha,magħrufa bħala l-bandiera ta’ Sant’ Andrija, ingħaqded mal-bandiera Ingliża u ffurmaw l-ewwel Jack għal skopijiet marittimi. Bil-proklamazzjoni tal-Gran Brittajna fl-1801, din il-bandiera rat iż-żieda tal-bandiera Irlandiża, li hija salib diagonali aħmar fuq sfond abjad, jew aħjar il-bandiera ta’ San Patrizju. Minn dik is-sena bdejna naraw l-Union Jack kif għadna narawh illum, jiġifieri bil-bnadar ta’ San Ġorġ, Sant’ Andrija u San Patrizju flimkien.

Il-Georgia

Il-pajjiż li jġib l-isem tal-qaddis Ġorġi, iperper is-salib aħmar fuq l-abjad ukoll. Jingħad li fis-seklu V ir-Re Vakhtang I, li saltan fuq il-Georgia bejn is-snin  447 jew 49  u  502 jew 22,  kien juża l-bandiera ta’ San Ġorġ bħala l-bandiera tiegħu.

Bandiera ta' Georgia

Il-bandiera ta’ dan il-pajjiż illum, fiha s-salib ta’ San Ġorġ u erba’ slaleb oħra, wieħed fuq kull rokna bajda. Din il-bandiera kienet użata mill-moviment patrijottiku tal-pajjiż għall-indipendenza mill-Unjoni Sovjetika. Mal-indipendenza tal-pajjiż, avveniment li seħħ fis-sena 1991, din ma saritx il-bandiera nazzjonali minkejja li l-maġġoranza taċ-ċittadini kellhom din ix-xewqa. Tal-istess xewqa keinu l-Knejjes, kemm dik Ortodossa kif ukoll dik Kattolika. Fl-1999 il-parlament tal-Georgia qabel li din il-bandiera għandha tkun il-bandiera nazzjonali, iżda l-president ta’ dak iż-żmien, Eduard Shevardnadze ma ffirmax din il-bidla u baqgħet ma twettqitx il-bidla tant mixtieqa. Fil-bidu tas-seklu tagħna qam moviment kontra l-President Shevardnadze. Dan il-moviment kien immexxi minn Mikheil Saakashvili,li laħaq president tal-pajjiż fis-sena 2004. Mal-bidla tal-president saret ukoll il-bidla tal-bandiera nazzjonali u għalhekk illum il-bandiera tal-georgia fiha wkoll is-salib ta’ San Ġorġ.

L-erba’ slalaeb l-oħra li nsibu fuq il-bandiera huma magħrufin bħala slaleb Bolnisi. Dan huwa salib lil-ponot tiegħu huma xi ftit usa min-nofs. Dan is-salib instab imnaqqax fi skrizzjoni antika ġewwa l-istess pajjiż u għalhekk jitqies ukoll bħala simbolu nazzjonali.

Sardegna

Il-bandiera tal-gżira taljana ta’ Sardegna hija l-istess bħal dik tal-georgia iżda minflok slaleb Bolnisi insibu erba’ mori b’ faxxa marbuta ma’ rashom.

Bandiera ta' Sardegna

Sal-1999 l-erba’ mori kienu jidhru fil-faxxa tgħattilhom għajnejhom u kienu jħarsu lejn in-naħa tal-arblu. F’ dik is-sena l-bandira nbidlet u l-mori ma baqgħux aktar mgħammdin u bdew iħarsu lejn in-naħa l-oħra tal-arblu iżda s-salib ta’ San Ġorġ baqa’ dejjem fin-nofs tal-bandiera.

Hemm żewġ ipoteżi dwar l-erba’ mori tal-bandiera Sarda. Jingħad li dawn huma simbolu tal-erba’ Ġudikati li kienet maqsuma fihom Sardegna bejn is-snin 851 u 864. F’ dawk is-snin kienet bdiet sistema polika ġdida f’ din il-gżira, sistema li kelha suċċess kbir u kienet ibbażata bħall-kunsilli lokali tal-lum. Ipoteżi oħra tħgid li dawk l-erba’ wċuħ suwed kienu jidhru fuq l-istandard li l-Papa Benedittu VIII, fis-sena 1015, kien ta lis-suldati ta’ Pisa biex flimkien mas-suldati ta’ Ġenova jmorru jiġġieldu kontra t-torok li riedu jaħkmu Sardegna.   Iż-żewġ ipoteżi ma għandhom l-ebda bażi storika u għalhekk ma nafux sewwasew xi jfissru dawk l-erba’ rjus tat-torok fuq il-bandiera Sarda.

Italja

Sa mis-sena 1218 il-poplu ta’ Ġenova kien juża l-bandiera ta’ San Ġorġ bħala l-bandiera tiegħu. l-istess bandiera tidher fuq l-arma ta’ dan il-lokal li fl-antik kien ukoll Repubblika għalih. Fis-sena 1811, din il-belt stat kieent taħt il-ħakma tal-Franċiżi. Napuljun biddel l-arma ta’ din il-belt. Is-salib ta’ San Ġorġ inżamm iħda fuqu ddaħħlet faxxa ħamra bi tleit naħliet tad-deheb fuqha. Sa mill-1099 San Ġorġ kien dikjart patrun ta’ Ġenova u għalhekk il-Ġenoviżi dejjem riedu li l-bandiera tal-qaddis tkun il-bandiera tagħhom.

Il-bandira tal-belt ta’ Milan hija wkoll il-bandiera ta’ San Ġorġ. Il-Milaniżi ikkupjaw lill-Ġenoviżi iżda jgħidu li l-bandiera taħghom hija dik ta’ Sant’ Ambroġ, il-qaddis patrun ta’ din il-belt. Ambroġ kien isqof ta’ Milan bejn is-sna 374 u s-sena 397. Il-bandiera bajda bis-salib aħmar ilha tintuża bħala banidra ta’ din il-belt mis-seklu X

L-arma tal-belt ta’ Bologna hioja maqsuma f’ erba partijiet. Tnejn minnhom juru l-bandiera ta’ san Ġorġ u t-tnejn l-oħra huma ta’ sfond ikħal bil-kelma LIBERTAS miktubha fuqhom. Oriġinarjament l-arma ta’ din il-belt kienet salib aħmar fuq sfond lewn il-fidda jew abjar. Din kienet l-arma tas-sena 1259. Il-Boloniżi jiftaħru li l-bandiera taħghom hija dik tal-kruċjati, iżda ma tantx nistħgu nibqgħu wisq fuq din it-tradizjoni għaleix sal-kruċjati Bologna kienet għadha ma hijiex stat awtonomu u għalhekk ma ħaditx sehem fihom bħala armata.

Il-belt tant famuża ma’ Sant Antnin għandha l-bandiera ta’ San Ġorġ bħala arma taħgha. Padova aktarx adottat din il-bandiera bħala rma taħgha fi żmien it-tmexxija ta’ Della Scale fis-seklu XIV. Tajjeb insemmu rabta oħra bejn Padova u San Ġorġ. Ħdejn il-bażilika ta’ Sant Antnin hemm l-oratorju ta’ San Ġorġ li fih freski li juru siltiet mill-ħajja u l-martirju ta’ dan il-qaddis.

Postijiet Taljani oħra li fl-arma taħghom naraw il-bandiera ta’ San Ġorġ huma Reggio Emilia, Mantova, Vercelli Alessandria, Alba, Lecco, Bobbio, Camposampiero, Chieri, Pontassieve, Varesi, Verċelli u bosta oħrajn.

Arma tal-Alfa Romeo

Arma tat-tim ta' Barċellona

Ejjew nieqfu hawn għax jekk nibdew insemmu ma nieqfu qatt, iżda tajjeb insemmu tal-aħħar. Fuq l-arma ta’ tliet timijiet tal-futbol insibu wkoll il-bandiera ta’ San Ġorġ, qed nirreferi għat-timijiet ta’ Barcellona fi Spanja u dawk tal-Milan u Ġenova fl-Italja. U forsi min qatt ma ta’ każ, anke l-arma tal-karozza Alfa Romeo fiha l-bandiera ta’ San Ġorġ fuqha.

Dawn huma ftit biss mill-postijiet li nsibu tperper fihom il-bandiera ta’ San Ġorġ, dik il-bandiera, bajda bis-salib aħmar li tidher tant sabiha mal-arbli tar-raħal tagnħa fil-jiem tal-festa.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklui deher fuq il-programm tal-festa maħruġ mill-Kumitat Festi Esterni San Ġorġ Ħal Qormi, Festa2017