Pillola maġika

Immaġinaw li kieku jkollu jkun hemm xjenzjat li jivvinta pillola li tkun tista’ tikkura kull tip ta’ marda. Jekk ikollok uġiegħ ta’ ras tieħu waħda minn dawn il-pilloli u tgħaddilek, jekk tkun tbati bil-pressjoni għolja din il-pillola tbaxxihielek u jekk ikollok il-pressjoni baxxa din l-istess pillola tgħollihielek. Tista’ tkun tajba wkoll għad-diabete u anke għall-mard tal-qalb jew mard ieħor. Insomma naħseb li indunajtu li pillola bħal din ma teżistix u nistgħu biss nimmaġinawha fil-fantasija tagħna u xejn aktar.

Liġi li ma tolqotnix

Kultant aħna naħsbu li ordni jew liġi tkun tapplika għal kulħadd. Huwa veru li l-liġi hija importanti u għandha tkun, imma ma jfissirx li dik il-liġi tkun tapplika għal kulħadd. Xi rrid infisser sewwa b’ dan il-kliem? Biex nagħti eżempju nista’ ngħid li nafu li teżisti liġi li f’ postijiet pubbliċi, bħal swali taċ-ċinema, ristoranti, karozzi tal-linja u postijiet oħra ma jistax isir tipjip. Jiena personali naf li teżisti dik il-liġi u hemm multi għal min jiksirha, imma lili bl-ebda mod ma tolqotni għax jiena ma npejjipx. L-ordni li karozza ma tistax tipparkja f’ post fejn ikun hemm miżbugħ sinjal isfar fl-art naħseb jafha kulħadd. Lili tolqotni meta nkun bil-karozza imma lil min ma jafx isuq ftit li xejn tagħmillu differnza jekk fl-art ikunx hemm sinjali sofor jew bojod jew inkella ma jkun hemm xejn.

Ftehim dwar il-festi

Ninsabu fl-eqqel tas-sajf. F’ pajjiżna l-aktar ħaġa li jikkaratterizza dan l-istaġun, minbarra x-xtajtiet, huma l-festi tagħna. Ilna snin nisimgħu li dawn il-festi jridu jkunu ikkontrollati għax qegħdin jitilfu kull sens li għalih inħolqu. Imma wisq nibża’ li l-Knisja ppruvat toħloq pillola bħal dik li semmejt bil-bidu. Riedet li kollox ikun standard, kollox  sterjotipat, kulħadd l-istess, kollox ikontrollat minn ftehim wieħed li jkun jgħodd għal kulħadd. Ir-riżultat ma hemmx għalfejn ngħidu x’ kien! Għadna kif konna qabel beda d-diskors dwar il-ftehim.

Sitwazzjonijiet differenti

Meta bniedem jaħseb li minn fuq skrivanija jista’ jkun jaf x’ inhu jiġri barra t-triq jiżbalja. Dak li jkun irid iqum minn bilqegħda, joħroġ barra t-triq, jitħallat man-nies li jkun hemm fit-triq u hemmhekk isir jaf sewwa x’ ikun qiegħed jiġri. Jekk dan jibqa’ f’ kamartu joħloq illużjoni ta’ x’jista’ jkun qiegħed jiġri barra, biss ma jkunx qiegħed jara l-verità imma sempliċiment jara dak li jaħseb li hemm. Fil-kwistjoni tal-festi Maltin wieħed ma jistax jippretendi li jkun jaf x’ qed jiġri jekk joqgħod biss fuq dak li jisma’. Irid iqum u jmur jara b’ għajnejh hu stess.

Fil-festi ta’ pajjiżna jeżistu sitwazzjonijiet differenti. Hawn parroċċi li fihom hemm festa waħda, banda waħda, ma hemmx wisq problemi. Hemm realtà oħra fejn il-parroċċa għandha festa titulari u oħra sekondarja fejn allura hemm żewġ għaqdiet filarmoniċi, żewġ gruppi tal-armar u żewġ kumitati tal-festa. Realtà oħra hija dik il-parroċċa fejn minkejja li tiċċelebra festa waħda, iżda hemm żewġ baned jew żewġ kmamar tan-nar. Imbagħad hemm parroċċi fejn fl-istess territorju tagħha ssir festa reliġjuża oħra li ma hijiex tal-parroċċa imma ta’ xi ordni reliġjuż.  U nsomma hemm każi oħrajn ukoll!

Kif jista’ jkun li ftehim wieħed dwar il-festi Maltin jikkontrolla dawn is-sitwazzjonijiet kollha. Jekk verament irridu li nsalvaw il-festi tagħna irridu nistudjaw kull festa, waħda waħda u jsir ftehim għal kull festa. Jekk hawn mitt festa hemm bżonn isir mitt studju u jekk ikun hemm bżonn isir ukoll mitt ftehim. Jekk le, wisq nibża’ li kollox kif inhu ser jibqa’, anżi l-affarijiet għandhom mnejn jiħżienu.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher fin-Nazzjon 30 ta' Awwissu, 2014