Is-Sinjal tas-Sultan

Il-jum tal-lum, Sibt il-Għid huwa jum differenti minn jiem oħra għal dawk li jħaddnu t-twemmin Nisrani. Ninsabu f’jum fejn għadna mnikktin u mħawdin bil-mewt u d-difna ta’ Kristu li seħħet ilbieraħ u fl-istess waqt ninsabu fuq ix-xwiek nistennew il-qawmien tiegħu. Dan huwa Sibt il-Għid, il-jum fuq l-għatba ta’ Ħadd ir-rebħa fuq il-mewt.

Imma jekk noqgħodu naħsbu ftit nindunaw li ma jistax ikollna Ħadd mingħajr il-Ġimgħa, ma jistax ikollha qawmien mingħajr mewt. Għalhekk is-Salib huwa l-arma tagħna li niftaħru biha għax minkejja li ġab il-mewt imma kien ukoll il-bidu tar-rebħa fuq il-mewt. Għalhekk is-Salib huwa s-sinjal tan-Nisrani, għalhekk is-salib huwa s-Sinjal tas-Sultan.

Vexilla Regis

Nistħajjel li jkun hawn min jistaqsi xi jfisser il-kliem “ Vexilla Regis” u min jagħmel hekk ikollu raġun. Dan il-kliem bil-Latin huwa l-isem ta’ innu antik ħafna li jitkanta fil-jiem li għadna kemm għaddejna. Dan huwa innu twil li l-kliem oriġinali tiegħu kien kitbu San Veneratu Fortunatu Isqof ta’ Pointiers fi Franza. Bħal ħafna innijiet reliġjużi oħra, dan l-innu ħa l-isem mill-ewwel kelmiet tiegħu, fil-fatt l-ewwel vers tal-innu huwa: Vexilla regis prodeunt. Il-kelma Vexilla nistgħu ngħidu li tfisser standart, dik il-bandiera li tinġarr minn armata, banda jew xi għaqda oħra biex turi min hi. Regis hija l-ġenitiv ta’ rex, mela tisser xi ħaġa tas-sultan. Mela vexilla regis nistgħu ngħidu li hija l-istandard jew il-bandiera tas-sultan. Kull sultan ikollu bandiera jew standard bl-arma tiegħu. Anke l-president ta’ Malta għandu l-bandiera tiegħu li hija differenti minn dik ta’ Malta. Kull entità għandha l-arma, l-bandiera jew l-istandart tagħha. L-arma jew l-istandard ta’ Kristu huwa s-salib, mela dan l-innu jirreferi għas-salib bħala l-bandiera li jġorr Kristu.

L-innu li qed insemmu kien tkanta l-ewwel darba nhar id-19 ta’ Novembru tas-sena 569 meta r-relikwa tas-Salib Imqaddes li l-Imperatur Biżantin Ġustinu II kien bagħat mil-Lvant wara talba ta’ Santa Radegunda, ittieħdet bl-akbar devozzjoni mill-belt ta’ Tour għall-monasteru tas-Salib Imqaddes fejn kienet toqgħod din is-soru ġewwa Pointiers fejn San Veneratu Fortunatu kien isqof. Kien proprju għalhekk li dan l-isqof kiteb dan l-innu tant sabiħ. Matul is-snin bosta kompożituri famużi kkomponew mużika għal dan l-innu, fosthom Gounod u Liszt. Dan kien maqlub għall-Malti wkoll u jġib l-isem Is-Sinjal tas-Sultan u ġie mmużikat mis-Surmast Joseph Abela Scolaro. Min ġieli sema’ dan l-innu jindaqq fuq il-mużika ta’ Abela Scolaro jgħidlek li huwa kapolavur.

Illum dan l-innu għadnu postu bħala l-innu tal-Vespri tal-Ġimgħa Mqaddsa kif ukoll fil-Festa tal-Eżaltazzjoni tas-Salib li qabel kienet fit-3 ta’ Mejju u llum saret tkun iċċelebrata fl-14 ta’ Settembru, dik li bosta jafuha bħala Santu Kruċ, li ma tifsser xejn għajr is-Salib Imqaddes.

Jagħti fastidju

Minn żmien għal żmien jinqala’ l-argument li għandna nneħħu s-sinjal tas-salib minn postijiet pubbliċi biex ma noffendux lil min ma jemminx fi Kristu. Dan huwa argument bla bażi u bla pedamenti u min jgħid hekk ma jkunx jaf x’qed jgħid jew is-salib ikun idejjaq lilu stess. Jien għamilt snin twal naħdem ma’ persuni Musulmani u fl-uffiċċju dejjem kien hemm kurċifiss. Qatt ħadd mill-kollegi tiegħi ma ħassu offiż jew urtat għax kien hemm dan is-sinjal tan-Nisrani. Jien mill-banda l-oħra qatt ma ħassejtni offiż meta kien isir il-ħin u l-kollegi kienu jifirxu fl-art tapit u jibdew jitolbu. Għalfejn għandi nħossni offiż? Inħossni offiż meta nara bniedem jitlob? Noffendi ruħi għax bniedem ikollu simboli tal-fidi li jkun iħaddan? Meta kont l-Indja rajt ħafna statwi ta’ allat tal-Ħindu. Allura kelli nieħu fastidju? Lanqas xejn, anzi apprezzajt li dawn huma nies li jemmnu u li juru l-fidi tagħhom permezz ta’ xbihat, bħalma l-Insara juru li jħaddnu t-twemmin li jħaddnu permezz tal-kurċifiss. Mela ejjew naqtgħuha darba għal dejjem din il-kantaliena u nifhmuha darba għal dejjem li s-salib mhux veru jagħti fastidju lil min ma jemminx fih.

Immorru fl-estrem

Is-salib anke fil-ħajja ta’ min ma jemminx fi Kristu jidħol b’mod indirett. Fejn żewġ toroq jaqsmu fuq xulxin kulħadd jgħidilhom : salib it-toroq, cross roads, incrocio jew cruce de carreteras. Qed taraw kif b’xi mod is-salib daħal kemm fil-Malti, fl-Ingliż, fit-Taljan kif ukoll fl-Ispanjol ? U nemmen li f’kull lingwa oħra għax il-forma hija ta’ salib temmen jew ma temminx! Ħaġa oħra li forsi jafuha aktar in-nisa milli aħna l-irġiel. X’jissejjaħ dak ix-xogħol maħdum bl-idejn qisu rakkmu fuq il-kanvas? Bil-Malti ma naħsibx li għandna isem imma bl-Ingliż cross stitch jgħidulu u bit-Taljan punto croce! Nibdlulu ismu wkoll biex ma joffendi li ħadd? Ma mmorux fl-estrem.

Is-sinjal tas-Sultan jirreferi għas-Salib, dak li llum, Sibt il-Għid qed nistennew li jsir l-istandart ta’ Kristu rebbieħ fuq il-mewt.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f' In-Nazzjon - 20 ta' April 2019