sabato 25 giugno 2022

Aktar dwar il-Papiet

 Wara li l-ġimgħa l-oħra rajna xi tagħrif jew kurżitajiet dwar il-papa u l-papat, inkomplu naraw aktar.

 

Il-Papessa Ġovanna
Ta’ min isemmi l-leġġenda tal-Papessa Ġovanna. Jingħad li waħda mara Ingliża libset ta’ raġel u ngannat lill-kulħadd. Hija daħlet bħala patri bl-isem ta’ Johannes Anglicus. Fis-sena 855 wara l-mewt ta’ Papa Ljun IV (847 – 855) jingħad li ntgħażlet bħala Papa u ħadet l-isem ta’ Ġovanni. Fl-Għid il-Kbir il-Papa jew Papessa qaddes, jew qaddset fil-katidral tal-Lateran u wara rikeb jew rikbet iż-żiemel biex flimkien mal-korteo jmorru l-Vatikan, imma qrib il-Knisja ta’ San Klement, bejn il-Lateran u l-Kolosew, il-folla bdiet tifraħ bil-Papa u ż-żiemel sfratta u tefa’ lil ta’ fuqu mal-art. Hawn in-nies indunat li l-Papa kien mara. Il-folla ndunat bit-tradiment u l-ingann ta’ din il-mara u għalhekk ħaġġritha fil-post. Hemm min jgħid li mietet fil-post u hemm min jgħid li mietet wara. Minn dak iż-żmien inħoloq siġġu b’ toqba kbira li kull min jinħatar Papa jrid ipoġġi fuqu u l-iżgħar djaknu ta’ Ruma jmur jeżamina jekk il-magħżul huwiex raġel jew mara. Dan kollu huwa leġġenda u fil-verità qatt ma seħħ, għalkemm jissemma fil-kotba tal-istorja tal-Knisja bħala leġġenda. Fil-fatt fis-sena 855 kien magħżul il-Papa  Benedettu III (855 – 858). Tajjeb ngħidu wkoll li l-Papa Ljun IV miet fis-17 ta’ Lulju 855 u l-Papa Benedettu III intgħażel fid-19 ta’ Settembru , 855. Allura jista’ jkun hawn min jaħseb li bejn dawn iż-żewġ dati kien hemm għażla ta’ Papa ieħor u li kien ħa l-isem ta’ Ġwanni. Imma dan ma jistax ikun għax il-leġġenda ssemmi il-Jum tal-Għid il-Kbir u dan il-jum ma jistax jiġi wara April.

 Statistika

 Nagħtu ħarsa lejn ftit statistika dwar il-Papiet.

 Sal-2014 il-Knisja Kattolika kellha 266 Papa, 35 minnhom kienu patrijiet. Dawn kienu maqsumin hekk:

16 Benedittini;  Papa Girgor I (590 – 604), Papa Bonifaċju IV (608 – 615), Papa Adeodatu II (672 – 676), Papa Ljun IV (847 – 855) , Papa Ġwanni IX (898 – 900), Papa Ljun VII (936 – 939), Papa Stiefnu IX (939 – 942), Papa Girgor VII (1073 – 1085), Papa Vittorju III (1086 – 1087) , Papa Urbanu II (1088 – 1099), Papa Baskal II (1099 - 1118), Papa Ġelażju II (1118 – 1119), Papa Ċelestinu V (1294), Papa Klement VI (1342 – 1352), Papa Urbanu V (1362 – 1370) u Papa Piju VII (1800 – 1823)

Kien hemm Benedittin ieħor imma tal-fergħa Camaldolesi. Dan kien il-Papa Girgor XVI (1831 -1846).

Kien hemm sitt Agostinjani;  Papa Onorju II (1124 -1130), Papa Innoċenz II (1130 – 1143), Papa Luċju II (1144 – 1145), Papa Girgor VIII (1187), Papa Adrijanu IV (1154 – 1159) u Papa Ewġenju IV (1431 – 1447)

Kien hemm erbgħa Duminkani;  Papa Innoċenz V (1276), Papa Benedettu XI (1303 – 1304), Papa Piju V (1566 -1572) u Papa Benedettu XIII (1724 – 1730).

Kien hemm żewġ Franġiskani Minuri; Papa Nikola IV (1288 – 1292) u Papa Sistu IV (1471 – 1484).

Kien hemm żewġ Franġiskani Konventwali; Papa Sistu V (1585 – 1590) u Papa Klement  XIV (1769 – 1774)

Kien hemm ukoll żewġ patrijiet Ċisterċensi; Papa Ewġenju III (1145 – 1153)  u Papa Benedettu XII (1334 – 1342)

Insemmu wkoll l-uniku papa Ġiżwita; Papa Franġisku (2013 – )

Il-Papiet l-oħra kollha kienu qassisin djoċesani jew ġew ordnati saċerdoti imma ma kienux jappartjenu għal xi Ordni Reliġjuż.

 

Minn fejn kienu

 

Mill-266 Papa, 254 kienu Ewropej bl-akbar numru jkunu Taljani jew tal-inqas mir-Reġjuni li llum jiffurmaw l-Italja. Mir-reġjuni Taljani u mir-renju Taljan kienu 212 li laħqu Papiet. L-ebda Papa Taljan ma twieled fi żmien ir-Repubblika Taljana.

 

15-il Papa kienu franċiżi. Ma ninsewx li kien hemm żmien meta l-Papa kien jgħix f’Avignon fi Franza, (1309 – 1376). 7 Papiet li mexxew il-Knisja minn Avignon kienu Franċiżi.

 

Forsi lanqas tgħaddi minn moħħna li l-Knisja Kattolika xi żmien kienet titmexxa minn Papa Grieg. Fil-fatt kien hemm 9 papiet Griegi

7 Papiet oħra kienu miż-żona fejn illum insibu l-Ġermanja.

4 mill-penisola Iberika, 1 minn Spanja taħt ir-Rumani, 1 mill-Portugall u 2 minn Spanja.

1 mid-Dalmazja.

1 mill-penisola Balkanika, imsejħa Traċja.

1 mill-Ingilterra.

1 mill-Olanda.

1 mill-Polonja.

Żewġ Papiet ma nafux minn fejn kienu imma nassumu li kienu ewropej.

 

Mill-Lvant Nofsani insibu 8 Papiet:

 

5 mis-Sirja

3 mill-Art Imqaddsa

 

Mill-Afrika Rumana kien hemm 3 papiet.

 

Mill-Amerika latina għandna Papa wieħed.

 U l-aħħar Papa?

Ta’ min isemmi kurżità oħra li spiss tħabbel moħħ bosta nies. Din hija l-profezija dwar min se jkun l-aħħar Papa. Fl-1595 il-patri Benedittin Arnold de Wyon fil-ktieb tiegħu “Lignum Vitae” niżżel dik li tissejjaħ il-Profezija tal-Papiet. Din il-profezija jingħad li kien ħareġ biha San Malakija, patri Arċisqof Irlandiż tas-seklu XII. Skont Wyon, Malakija kien għamel bħal lista ta’ 112-il Papali tibda mill-papa Ċelestinu II (1143 – 1144) u ma’ kull Papa niżżel frażi bil-Latin. Kull frażi hija assoċjata ma’ Papa, tipprova tiddeskrivi b’ mod vag ħafna l-Papa li jkun. Malakija bassar li kif jgħaddi żmien dawn il-Papiet kollha, tispiċċa d-dinja. Skont il-lista ta’ Malakija l-aħħar Papa jkun jismu Pietru, isem li l-ebda Papa ma qatt għażel b’ rispett għall-ewwel Papa ,l-Appostlu San Pietru. Skont il-lista l-aħħar Papa għandu il-266 wieħed li jaħbat sewwasew Papa Franġisku.

 

Dawn kienu xi ftit kurżitajiet jew tagrif dwar il-Papa u l-Papat.

 

Fr Reno Muscat


Dan l-artiklu deher f'In-Nazzjon - 25 ta' Ġunju 2022




Nessun commento:

Posta un commento