L-ewwel Monarka maskili tal-Gran Brittajna bl-isem ta’ Ġorġ

F’għeluq it-300 sena mill-inkurunazzjoni tar-Re Ġorġ I

Re Ġorġ I

Fit-22 ta’ Lulju tas-sena li għaddiet twieled il-Prinċep George, bin il-Prinċep William u d-Dukessa Kate. Ftit forsi jafu li dan it-twelid tiegħu seħħ kważi 300 sena wara l-inkurunazzjoni tal-ewwel Re Brittaniku li kien iġib l-isem tal-qaddis patrun tal-Ingilterra.

Ir-renju l-ġdid tal-Gran Brittanja kien iffurmat fl-1 ta’ Mejju 1707 meta ingħaqdu r-renju tal-Ingilterra mar-renju tal-Iskozja. Fl-ewwel ta’ Jannar tas-sena ta’ wara ingħaqad magħhom ir-renju tal-Irlanda biex b’ hekk kien iffurmat ir-Renju Unit. Ir-Reġina Anna kienet ilha mill-1702 tirrenja fuq l-Ingilterra, l-Iskozja u l-Irlanda u b’ hekk bl-għaqda tat-tliet renji hija ġiet awtomatikament reġina tal-Gran Brittanja bla ma kien jeħtieġ li xi ħadd iħalli t-tron biex jagħmel wisa’ għaliha. Din is-sultana kienet mill-familja Stuard. It-twemmin ta’ din il-famija ma kienx dak Protestant imma kienet Nisranija segwaċi tal-Papa. Minkejja li missier ir-Reġina Anna, Ġakbu, id-Duka ta’ York, kien Nisrani li jsegwi l-Papa f’ Ruma, uliedu Anna u Mary ġew imrobbija bħala Protestatni. Fl-1701 il-Parlament Ingliż għadda dak li jissejjaħ Act of Settlement 1701, fejn ipprojbixxa li persuna Kattolika Rumana tkun tista’ tmexxi lir-Renju Unit. Fl-1714 mietet ir-Reġina Anna. Hi u żewġha kellhom  sbatax-il wild, imma tnax minnhom mietu mat-twelid, erbgħa mietu taħt l-erba’ snin u l-ieħor (William) miet ta’ ħdax-il sena fl-1700. B’ hekk ma kienx hemm eredi għat-tron u l-kumplament tal-familja Stuard kienet Papista, jiġifieri ma setgħux jirrenajw huma. Ir-renju għadda minn idejn il-familja Stuard għall-famija Hanouver.

Kien l-ewwel ta’ Awwissu, 1714, sewwasew 300 sena ilu li George Ludwig  tela’fuq it-Tron tar-Renju Unit. Huwa kien imwieled ġewwa Hanouver, post li llum jinstab fil-Ġermanja, fit 28 ta’ Mejju 1660. Hawn wieħed dlonk jistaqsi kif kien li bniedem mhux imwieled fl-Ingliterra, jew tal-inqas fl-Iskozja jew l-Irlanda jispiċċa biex isir re tar-Renju Unit. Omm Georg Ludwig, Sofia tal-Palatinat kienet in-neputija tar-Re Ġakbu I. Dan kien is-sultan tal-Iskozja bejn l-1567 u l-1625. Għalhekk intgħażel hu biex isaltan fuq ir-Renju Unit għax ma kienx imur kontra l- Act of Settlement 1701. Fil-fatt George Ludwig kellu t-twemmin Luteran. Għalhekk il-Parlament Ingliż għażel lilu biex ikun it-tieni Monarka tar-Renju Unit.

Fl-1682 din il-familja daħħlet id-dritt li l-ewwel wild ikollu s-suċċessjoni. Qabel ir-re ma kienx bilfors ikun l-ewwel wild imma minn issa daħlet din id-drawwa li għadha tintuża f’bosta monariji li għadhom ħajjin. George Ludwig f’ din is-sena wkoll iżżewweġ lill-kiġintu Sophia Dorothea ta’ Celle minkejja li ma kienitx minn familja rjali.  B’ dan iż-żwieġ ingħaqdu Hanouver u Calle. Minn dan iż-żwieġ twieldu żewġt ulied, bil-kbir jisemma Ġorġ bħal missieru u li kellu jkun is-suċċessu tiegħu ir-Re Ġorġ II. Iż-żwieġ tagħhom xejn ma rnexxa tant li kien xolt. Ir-renju ta’ dan l-ewwel re tal-Gran Brittanja bl-isem tal-qaddis Ġorġi intemm ma’ mewtu li seħħet waqt li kien qiegħed iżur Osnabrück fil-11 ta’ Lulju 1727 meta kellu 67 sena. Huwa indifen ġewwa Leineschloss, f’ Hanover.

Ir-Re Ġorġ I sab bosta ostakli matul is-snin li dam jirrenja fuq ir-Renju Unit. L-ewwel diffikulta’ tiegħu kienet l-ilsien tal-pajjiż. Huwa  kien jitkellem il-Ġermaniż u l-Franċiż imma ma kienx jaf jitkellem sewwa bl-Ingliż u kien jiddependi għal kollox mill-ministri tiegħu. Sena wara l-bidu tar-renju tiegħu, ir-Re Ġorġ sab ma’ wiċċu rvell kontrih. Grupp ta’segwaċi ta’ Ġakbu Stuard, li kien Nisrani Papist, irribellaw għax sostnew li t-tron kien bi dritt jgħajjat lill-Familja Stuard. Irvellijiet oħra fuq l-istess kawża seħħew fl-1719, imma ftit li xejn kellhom effett. Fl-1720 ir-Renju Unit għadda minn kriżi ekonomika li tellfet lir-Re Ġorġ il-popolarità li normalment igawdi monarka.

Intemmu billi ngħidu li mill-familja rjali ta’ Hanouver insibu erba’ rejiet bl-isem ta’ Ġorġ. Minbarra Ġorġ I (1714-1727), ibnu Ġorġ II (1727-1760), Ġorġ III, iben il-Prinċep ta’ Wales (1760-1820) u ibnu Ġorġ IV (1820-1830). Iż-żewġ rejiet Brittaniċi oħra li jġibu dan l-isem kienu mill-familja rjali Windsor: Ġorġ V (1910-1936) u ibnu Ġorġ VI (1936 -1952).

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher fil-programm tal-Festa San Ġorġ martri Qormi 2014
maħruġ mill-Għaqda Mużikali San Ġorġ Martri Ħal Qormi