sabato 7 dicembre 2013

Sindromu NIMBY

Fost il-bosta kliem ġodda li minn żmien għal żmien jitwieldu, sirna nisimgħu bis-sindromu Nimby. Nimby hija akronomu tal-frażi Ingliża <<Not in my back yard?>. Din ma hijiex xi marda kif forsi għall-bidu nistgħu naħsbu imma hija biss kampanja ta’ oppożizzjoni minn grupp ta’ nies li jistgħu jkunu ġirien jew li jgħixu f’ żona qrib xulxin. Dawn it-talin jingħaqdu biex jipprotestaw kontra xi proġett li jkun sejjer isir fil-qrib ta’ darhom. Huma ma jitolbux li dan il-proġett ma jsirx imma jipprotestaw li jsir qrib tagħhom. Għalihom il-proġett jista’ jsir imma mhux fil-bitħa tagħom – Not in my back yard! F’każi bħal dawn tassew jgħodd il-qawl Malti – Il-pulizija ħadd ma jridha wara biebu.

X’ ma rridux fil-bitħa tagħna?
Ġeneralment protesti bħal dawn isiru kontra bini ta’ impjanti kimiċi, żoni industrijali, power stations, ħabsijiet, miżbliet, bażijiet militari, ajruporti, stazzjonijiet jew linji tal-ferrovija u proġetti kbar bħal dawn. Imma mhux biss, kultant isiru protesti minħabba s-sindromu NIMBY fuq skala wisq iżgħar minn dawn li semmejna. Ġieli jinqala diżgwid fuq djar li jkunu sejrin isiru djar li jilqgħu nies bla saqaf fuq rashom, fuq postijiet ta’ divertiment bħal barijiet jew kliniċi privati żgħar.

Każijiet partikolari
Xi wħud mill-aktar każijiet popolari tas-sindromu NIMBY huma l-protesti li spiss nisimgħu dwarhom ġewwa l-Italja kontra It-Treno Alta Velocità (TAV).  Bosta huma dawk li mhux ma jridux it-TAV, għax fil-verità huwa servizz komdu, imma ma jriduhiex tgħaddi qrib ta’ darhom minħabba l-istrobju li tagħmel u dan ikun ta’ inkonvenjent għalihom u għall-familji tagħhom. Barra l-inkonvenjent hemm ukoll il-fatt li l-valur tal-bini jonqos drastikament għax hemm każi fejn minn djar tal-kampanja jispiċċaw djar imdawrin bi storbju ta’ ferroviji għaddejjin lejl u nhar. Kaz ieħor kienu l-protesti li kienu saru meta kienet sejra tinbena it-tielet runway fl-ajruport ta’ Heathrow ġewwa Londra. Dawn huma biss tnejn mill-bosta każi li smajna bihom dawn l-aħħar snin.

BANANA
Sintomu agħar minn dak ta’ NIMBY huwa s-sintomu BANANA li jfisser: <Build Absolutely Nothing, Anywhere Near Anything>. Sindromu li jwaqqaf kull forma ta’ progress. Ma jistax ikun li ma jinbena xejn u mkien. Mhux sewwa li jsir bini bla kontroll imma lanqas tista’ twaqqaf  il-progress. Dan ma huwiex is-sindromu tal-ekoloġisti għax kull min għandu rasu fuq għonqu jaf li l-progress ma jista’ jżommu ħadd imma huwa sindromu tal-amjentalisti estremisti.

Leħen liċ-ċittadin
Kull deciżjoni, kull proġett, kull bini, kull tibdil,  li għandu mnejn jolqot lil xi ħadd għandu jiġi diskuss mal-partijiet kollha konċernati. Iċ-ċittadin għandu jingħata leħen, għandu jingħata ħin sabiex jgħid dak li jħoss, fejn jaqbel u fejn le. Kull proposta għandha tittieħed in konsiderazzjoni u ma għandhomx jittieħdu deċiżjonijiet bil-għaġla jew b’ arroganza. Wara kollox iċ-ċittadin huwa l-klijent.

Kultant ikollna ngħidu Iva għal Nimby
Hemm imbagħad każi fejn tabilħaqq dak li jkun għandu jqum u jgħid “Le” għal dak il-proġett. Qiegħed nirreferi għal bini ta’ miżbliet li jilqgħu fihom skart tossiku u skat ieħor perikoluż. Dawn il-każi għandhom jiġu trattati bl-akbar serjetà għax hemm is-saħħa mhux ta’ dawk biss li llum jgħixu qrib imma ta’ dawk li għad iridu jiġu warajna.

Fr Reno Muscat OP


Artiklu li deher f' In-Nazzjon 7 ta' Diċembru 2013

Nessun commento:

Posta un commento