Bar B Q

Ninsabu fl-eqqel is-sajf, żmien li fih immorru nieħdu xi għuma, żmien fejn nieqfu xi ftit mir-rutina ta’ kuljum u nieħdu xi vaganza, żmien ta’ sħana, għaraq, qtugħ ta’ nifs u dak kollu li jġib miegħu dan l-istaġun. Waħda mill-attivitajiet l-aktar popolari bħalissa huma dawk il-laqgħat bejn il-familjari jew il-ħbieb, tard filgħaxija, ħdejn xi xtajta jew fuq il-bejt ta’ xi ħadd, fejn nixwu l-ikel fuq in-nar u nixorbu xorb kiesah. Dawn il-laqgħat spiss jissejħu barbecues.

Kif tinkiteb

Il-kelma barbecue mhux Maltija imma nużawha daqs li kieku kienet tagħna. Wara kollox hemm eluf ta’ kliem mhux tagħna u nużawh anke meta jkollna kliem Malti għalih. Intant ejjew ma nidħlux f’polemiċi bla bżonn. Il-kelma Barbecue ġieli narawha miktuba hekk u ġieli narawha miktuba barbeque. Dan iqajjem kurżità għal dawk li huma bħali, idaħħlu xi mistoqsija f’rashom u jibqgħu jaraw minn fejn se jsibu tweġiba għal dak li jkunu qed jistaqsu. U jien hekk għamilt, mort infittex kif tinkiteb sewwa din il-kelma wara li rajt li xi ħbieb tiegħi tefgħu xi ritratti fuq facebook ta’ lejla ħdejn il-baħar fejn xwew il-laħam u l-kumplament tal-prodotti l-oħra kollha.

Il-kelma barbecue tista’ titqies bħala kelma Ngliża u ma tinkitibx bil-Q imma biċ-C. Iżda llum hemm ħafna, l-aktar fejn jidħlu ristoranti u lukandi li qegħdin jiktbuha bil-Q u saret aċċettata, nistgħu ngħidu saret varjanti tal-kelma l-oħra. Biex ngħidu kollox hawn min jaqta’ fil-qasir u jikteb Bar B Q jew terġa’ iqsar BBQ biss. Aktarx li l-kelma barbecue ġejja mill-Ispanjol barbacoa. Illum barbacoa huwa platt għal kollox differenti minn dak li nsibu fl-iljieli tagħna ħdejn il-baħar. Barbacoa huwa laħam, aktarx tal-muntun jew ħaruf jew ċanga li jissajjar ġo borma bl-ilma u l-ħwawar fuq nar li jitqabbad f’ħofra fl-art. Mill-ewwel nindunaw li l-laħam imsajjar b’dan il-mod ma għandu x’jaqsam xejn max-xiwi li nagħmlu aħna fil-barbecues. Min jaf kif evolviet din il-kelma?

Ingredjenti

Naħseb li kollha taqblu miegħi li aħna l-Maltin meta norganizzaw barbecue nesageraw fejn jidħol l-ikel u anke x-xorb. Nagħmlu mod ħames koppji ser jorganizzaw lejla bħal dawn li qed insemmu. Mela ser ikunu għaxar persuni. Kull koppja taħseb għaliha u għall-erba’ koppji l-oħra bir-riżultat li jkun hemm ikel għal ħamsin ruħ. Ejja forsi qed nesegera xi ftit, imma jkun hemm ikel abbundanti u anke ħela fil-barbecues tagħna.

Ingredjenti importantissimi f’iljieli bħal dawn huma l-patata mgħollija imremmbla fil-karti tal-fidda li mbagħad tintefa’ fil-faħam biex issir itjeb, iz-zalzett mir-roża; żalżett qasir u smin. Qisu jekk ma jkunx hemm zalzett mir-roża ma jkunx barbecue. Qatt ma naf li mort barbecue u ma kienx hemm minn dan iz-zalzett! Mhux għax jiddispjaċini, xejn affattu għax inħobbu, imma hekk, dejjem innutajtha din il-ħaġa. Ingredjent ieħor, apparti l-laħam li jkun ser jinxtewa, huwa l-inbid. Jekk ma jkunx hemm inbid huwa dnub mejjet u ma dan il-birra u l-minerali. Ftit li xejn jixorbu ilma fil-barbecues. Għax ħa ngħiduha kif inhi, tiekol minn kull xorta ta’ ġid imbagħad ħa toqgħod lura għal qatra inbid jew flixkun birra? Issa d-dieta nibdewha nhar it-Tnejn mhux ilum!

Il-post

Illum hawn min għandu apparat biex jixwi li jaħdem bil-gas. Imma huma ħafna dawk li jippreferu jixwu fuq il-ħatab jew fuq il-faħam. Biex ngħidu d-dritt iktar hija avventura tara l-fjamma tan-nar ħierġa mill-injam milli mill-apparat li jaħdem bil-gas. Id-differenza bejn dawn iż-żewġ sistemi hija li tal-gas ma jħallix traċċi warajh filwaqt li l-injam maħruq jew il-faħam iħalli l-irmied. Għalhekk tajjeb li meta norganizzaw xi lejla bħal dawn naħsbu biex nieħdu xi ħaġa magħna biex l-irmied ma nħalluhx fil-post. Illum il-Malti sar aktar konxu fejn tidħol l-indafa fil-postijiet pubbliċi imma sfortunatament mhux kulħadd! Ħadd ma jieħu gost imur f’post u jsib il-ħmieġ li jkun ħalla ħaddieħor, mela tajjeb li dak li ma nixtiequx li nsibu aħna ma nħallux lil ħaddieħor isibu. Din il-ħaġa ilha tingħad snin u nistħajjilkom tgħidu li jien qed nagħmel bħal pappagall u nirrepeti dak li ilu jingħad bosta u bosta snin għal mijiet ta’ drabi. Imma ripetizzjoni bħal din hija importanti għax minkejja li ilna ntammbru dwar it-tindif wara l-barbecues, xorta ġieli għadek tara  min jinsa jnaddaf warajh!

Illum ħadkom sa xatt il-baħar, jew forsi fuq il-bejt jew fil-ġnien. Insomma morna nagħmlu xiwja biex ngħaddu lejla flimkien. Kemm huma okkażjonijet sbieħ dawn il-barbecues fis-sajf, wara ġurnata ta’ sħana li toħonqok, issib ftit frisk u kumpanija. L-aqwa li jkollna l-inbid, il-birra u ara ma tinsewx iz-zalzatt ir-roża!

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f'In-Nazzjon - 24 ta' Awwissu 2019