sabato 27 maggio 2023

Il-Georgia

 

Ftit jiem ilu kelli ħaddiem barrani fil-kunvent. Indunajt li kien barrani u l-kurżità għelbitni u staqsejtu minn fejn kien. Dlonk weġibni li kien minn Georgia. Kif telaq mort infittex xi ħaġa fuq dan il-pajjiż u dak li sibt nixtieq naqsmu magħkom.

Dan il-pajjiż jinsab fuq ix-xatt tal-Lvant tal- Baħar l-Iswed u jmiss mar-Russja fit-tramuntana, mat-Turkija u l-Armenja fin-nofsinhar, l-Ażerbajġan fix-Xlokk u l-Baħar l-Iswed fil-punent. Il-pajjiż ikopri żona ta’ 69, 700  km² u għandu popolazzjoni ta' tliet miljun u nofs abitant. Il-belt kapitali tal-pajjiż hija Tbilisi.

Mil-lat ġeografiku il-Georgia hija meqjusa bħala parti mill-Asja tal-Punent jew pajjiż transkontinentali, waħda mil-linji konvenzjonali ta' separazzjoni bejn l-Ewropa u l-Asja. Mil-lat storiku-kulturali hija marbuta mill-qrib mal- Ewropa.

Oriġini tal-isem

L-ewwel riferiment tal-isem tal-pajjiż bħala "Georgia" tinsab bit-Taljan fuq il-mappa mundi ta' Petrus Vesconte datata 1320 AD. Isem dan il-post ma kienx dejjem miktuba bl-istess għażla ta’ karattri, bl-ewwel konsonanti oriġinarjament miktuba b’“J” bħala “Jorgia”. L-isem Georġia, użat f'parti kbira tad-dinja ġej mill- Grieg georg (γεωργ), li jindika l-agrikoltura. It-terminu huwa wkoll rintraċċat għall-isem ta’ San Ġorġ, il- qaddis patrun tal-pajjiż.

Ftit storja

Il-Kristjaneżmu ġie ddikjarat bħala r-reliġjon tal-istat fis-sena 337 AD u l-Knisja Ġorġjana pproklamat lilha nnifisha awtoċefala, u saret awtonoma mill-patrijarkat ta' Antijokja fis- seklu V. L-età tad-deheb mill-aspett kulturali, artistiku, reliġjuż u politiku kienet mis- seklu 11 sas- seklu 13.

Tbilisi

Wara l-Ewwel Gwerra Dinjija u r-Rivoluzzjoni Russa, il-Ġeorġjani ddikjaraw l-indipendenza minn Moska fit-22 ta’ April 1918, u ffurmaw ir- Repubblika Demokratika Federali Transkawkasjana mal-Armenja u l-Ażerbajġan, bil-kapitali tagħha Tbilisi, u fis-26 ta’ Mejju 1918 reġgħu waqqfu l-istat Ġeorġjan bħala r- Repubblika Demokratika tal-Georgia. Fil-25 ta' Frar 1921, truppi Sovjetiċi mmexxija minn Josef Stalin temmew din ir-Repubblika u inkorporaw lill-Georgia fl- Unjoni Sovjetika fl 1922, minkejja reżistenza mill-poplu Ġeorġjan. Fl-1936 twaqqfet ir-Repubblika Soċjalista Sovjetika Ġeorġjana.

L-istat tal-Georgia twieled mill-ġdid bħala stat indipendenti wara x-xoljiment tal-Unjoni Sovjetika fid-9 ta’ April 1991 u wara r-referendum tal-31 ta’ Marzu, li ra 98.9% tal-Ġeorġjani favur l-indipendenza. Issa l-Georgia adottat l-isem “Repubblika tal-Georgia”.

Reliġjon

Il-Knisja Awtoċefala Appostolika Ortodossa Ġeorġjana hija waħda mill-eqdem knejjes Kristjani fid-dinja, imwaqqfa fl-ewwel seklu mill-Appostlu Sant Andrija. Fl-ewwel nofs tas seklu IV il-Kristjaneżmu ġie adottat bħala r-reliġjon tal-istat. Dan wassal għal sens qawwi ta' identità nazzjonali li għen biex tiġi ppreservata identità nazzjonali Ġeorġjana minkejja perjodi ta' okkupazzjoni barranija u attentati ta' assimilazzjoni.

Skont il-kostituzzjoni Ġeorġjana, l-istituzzjonijiet reliġjużi huma separati mill-gvern u kull ċittadin għandu d-dritt li jistqarr liberament il-fidi reliġjuża tiegħu. Madankollu, aktar minn 82% tal-popolazzjoni tal-Georgia tipprattika l-Kristjaneżmu Ortodoss u l-Knisja Ortodossa Ġeorġjana hija istituzzjoni influwenti fil-pajjiż.

Bandiera

Bandiera ta' Georgia
Il-bandiera attwali tal-Georgia, l-hekk imsejħa Bandiera tal-Ħames Slaleb, reġgħet bdiet tintuża wara madwar 500 sena. Qabel kienet il-bandiera tar-Renju Ġeorġjan tal-era medjevali. Il-bandiera fiha s-salib aħmar fuq sfond abjad, dik li nafuha bħala l-bandiera ta’ San Ġorġ u erba’ slaleb ħomor oħra, wieħed f’kull kwadrant abjad tal-bandiera. Il-bandiera ġiet adottata mill-Parlament tal-pajjiż fl-14 ta' Jannar  2004 u ġiet rikonoxxuta formalment b'digriet presidenzjali ffirmat fil-25 ta' Jannar tal-istess sena.

L-arma tal-pajjiż turi tarka inkurunata ħamra bil-figura ta' San Ġorġ tal-fidda, protettur tal-istat. It-tarka hija miżmuma minn żewġ iljuni lewn id-deheb. Taħtha hemm faxxa bil-motto nazzjonali, li bil-Malti jfisser “Is-saħħa hija fl-Għaqda”. Din l-arma bdiet tintuza fl-1 ta’ Ottubru 2004.

Aktar

L-aktar belt popolata tal-pajjiż hija l-kapitali Tbilisi li hija l-unika waħda li taqbeż il-miljun abitant. Bliet oħra, b'popolazzjoni ferm iżgħar, huma Kutaisi, it-tieni belt tal-pajjiż b'200,000 abitant, Batumi, qrib il-fruntiera Torka, u Rustavi. Il-bliet li fadal ma jilħqux il-100,000 abitant.

It-turiżmu huwa parti sinifikanti u li qed tikber tal-ekonomija tal-Georgia. Fl-2006, aktar minn miljun turist ħallew 300 miljun Ewro għall-ekonomija tal-pajjiż. Skont il-gvern, hemm 103 resort turistiku f'żoni differenti tal-pajjiż. L-attrazzjonijiet turistiċi jinkludu aktar minn 2,000 muntanja u aktar minn 12,000 monument storiku u kulturali.

Fost l-aktar monumenti importanti nsemmu l- Monument tal-Ħelsien (jew Statwa ta’ San Ġorġ), li jinsab fi Tbilisi, il-kapitali Ġeorġjana.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f'In-Nazzjon - 27 ta' Mejju 2023



Nessun commento:

Posta un commento