Sajf

Hawn min jgħidlek jixtiequ s-sena kollha, hawn min jgħidlek li aħjar ma jasal qatt, hawn min jistennih u hawn min jistenna tmiemu. Is-sajf huwa staġun kontroversjali ħafna li jew tkun tħobbu jew le. Donnu li dan l-istaġun ma għandux triq tan-nofs.

Ġurnata itwal

Fi ċkuniti qatt ma kont nista’ nifhem għalfejn in-nies tgħid li fis-sajf il-jum jitwal filwaqt li l-għalliema tal-iskola dejjem jgħidulna li ġurnata fiha 24 siegħa u qatt ma qalulna li hemm xi żmien fis-sena li dawn is-sigħat jiżdiedu. L-esperjenza tal-ħajja għallmitni dak li qatt ma staqsejt: fis-sajf id-dawl tax-xemx idum aktar idawwal lid-dinja u għalhekk ikollna aktar ħin ta’ attività.

Attività

Ladarba qegħdin insemmu l-attività ma nistgħux ma nsemmux lil bosta minna li matul ix-xhur tas-sajf jagħmlu attivitajiet bi skop nobbli bħal ġbir ta’ flus għal għaqdiet filantropiċi. Is-sajf joffri bosta opportunitajiet biex dak li jkun jiżviluppa t-talenti tiegħu u għandu mnejn ikun ukoll żmien fejn wieħed jiskopri xi talent li ma jkunx jaf li għandu moħbi.

Kien hemm żmien li l-akbar attività ta’ volontarjat fis-sajf kienet tkun il-maratona Solidarjetà bl-Isports. Din l-attività twaqqfet madwar 10 snin ilu u tat lok għal bosta maratoni oħrajn li sar ikollna f’ pajjiżna fix-xhur tas-sajf.

Turiżmu

Is-sajf huwa wkoll iż-żmien fejn jiżdied it-turiżmu f’ pajjiżna. Malta saret ċentru turistiku versatili għall-aħħar. Pajjiżna joffri possibilitajiet għal turisti differenti, minn żgħażagħ li jżuru pajjiżna biex jistudjaw l-ilsien Ingliż għal adulti li jiġu jgawdu l-baħar u x-xemx li n-natura żejnet lil Malta, kif ukoll toffri bosta għal dawk li jħobbu l-istorja. B’ dawn l-ingredjenti kollha is-sajf ta’ pajjiżna jista’ jogħġob lil kull min ikun jixtieq jagħmel btala ħelwa, ikunu xi jkunu l-gosti tiegħu.

It-turiżmu fis-sajf joffri wkoll opportunità ta’ xogħol għal bosta studenti li jkunu bil vaganzi tal-iskola. Huwa sewwa li studenti kbar jaħdmu matul is-sajf għax minbarra li jaqilgħu xi ħaġa tal-flus jitgħallmu wkoll il-valur tax-xogħol. Qiegħed ngħid għal studenti kbar li jifilħu jaħdmu. Neskludi minn dan l-argument it-tfal. It-tfal mhux posthom fir-ristoranti jew fuq il-bajjiet jikru l-umbrelel u l-pultruni ta’ ħdejn  il-baħar.

Bosta minn dan l-istudenti-ħaddiema żgħażagħ jaħdmu fi stabilimenti tal-ikel jew f’ lukandi. Hemmhekk ikollhom ukoll l-opportunità jiltaqgħu ma’ bosta turisti u forsi wkoll isiru ħbieb ma’ xi wħud minnhom.  

Konxji mill-ħsara

Meta kont għadni taħt l-20 sena kont nistenna s-sajf b’ ċerta ħerqa. Ta’ kull nhar ta’ Ħadd konna niltaqgħu grupp kbir u mmorru l-baħar.  Ta’ żgħażagħ li konna, il-kumpanija tal-ħbieb konna niekluha mal-ħobż u aktar ma konna nkunu aktar konna nieħdu gost. Ġieli konna nimlew karozza tal-linja sħiħa mill-belt sax-Xemxija. Konna ninżlu ngħumu fil-post magħruf bħala l-Fekruna. Hemm konna nqattgħu l-jum tal-Ħadd, ngħumu, nidħqu u l-kumplament li tistenna minn grupp ta’ madwar 40 ġuvni u tfajla. Konna ngħaddu sigħat taħt ir-raġġi tax-xemx tiżreġ u qatt ma ħsibna fil-ħsara li dawn ir-raġġi jagħmlulna. Ftit snin wara bdejna nisimgħu bit-toqba fis-saff tal-ożonu. Sa dak iż-żmien lanqas konna biss nafu li jeżisti dan is-saff. Illum ir-rapport tat-temp jgħidilna x’ qawwa se jkollhom ir-raġġi UV. Illum għandna prodotti li jibblokkaw lil dawn ir-raġġi milli jippenetraw fuq il-ġilda tagħna u jagħmlulna ħsara kbira. Qabel min kien jindilek kien jagħmel hekk biss biex jismar jew biex ma jinħaraqx bix-xemx jekk jaħsel ikollu karanġġjon bajdani.

Immorru l-baħar

Fis-sajf nistgħu wkoll immorru l-baħar f’ sens metaforiku. Immorru l-baħar meta l-istudenti jagħlqu l-kotba għal kollox u ma jmissuhomx b’ idejhom sakemm jerġa’ joqrob żmien l-iskola. Immorru l-baħar meta mmorru bar b q u ma nġibux ruħna ta’ nies iċċivilizzati, inħallu warajna ħmieġ u mbarazz. Immorru l-baħar meta fil-festi li niċċelebraw fis-sajf minflok niddeveru b’ mod onest u ċivili, ngħajru u noffendu li dawk li mhux mal-każin jew parroċċa tagħna. Immorru l-baħar meta ilbiesna ma jkunx adattat għall-post li nkunu fih. M’ ilux tlabt tfajla toħroġ mill-knisja għax kienet liebsa indiċenti  għall-aħħar. Skantajt kif hawn min lanqas jistħi joħroġ barra imneżża’ b’ dak il-mod aħseb u ara jidħol fil-knisja! U la qed insemmi l-knisja, ngħid ukoll li mmorru l-baħar meta fis-sajf ninsew li l-Ħdud sajfin huma wkoll il-jum tal-Mulej u ma nqaddsuhomx bil-quddiesa. Insomma din l-aħħar probelma ma hijiex biss tas-sajf imma saret problema tas-sena kollha.

Sajf: l-istaġun kontroversjali, l-istaġun li jew tħobbu jew titlob li jgħaddi kemm jista’ jkun malajr. Hu x’ inhu, tħobbu jew tobgħodu is-sajf, trid jew ma tridx,  jiġi ta’ kull sena.

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f' In-Nazzjon, 18 ta' Lulju 2015