Żwieġ u tieġ

Meta jaslu x-xhur ta’ April, Mejju u Ġunju nibdew naraw bosta koppji jiżżewġu. Dan huwa żmien popolari ma’ dawk il-koppji li jkunu jridu jgħidu s-signor si, huma xhur li l-kesħa tax-xitwa tkun għaddiet u s-sħana qawwija tkun għadha ma laħqitx l-ogħla gradi. Maċ-ċerimonja taż-żwieġ ħafna drabi jkun hemm ukoll l-okkażjoni tat-tieġ.

X’ differenza hemm?

Id-differenza bejn żwieġ u tieġ hija waħda kbira. Iż-żwieġ huwa l-kuntratt jew is-sagrament jekk dan isir fil-Knisja u t-tieġ huwa l-festin li bosta drabi jsir wara l-formalità taż-żwieġ. It-tieġ jispiċċa wara ftit sigħat filwaqt li ż-żwieġ suppost jibqa’ sal-mewt ta’ xi parti mill-koppja. Din hija r-regola imma nafu li r-realtà u r-regola mhux dejjem jimxu fuq l-istess binarji. Ir-realtà hija ’l fuq mir-regola u min-norma.

Ilbieraħ u llum

Billi ninsabu f’ dan iż-żmien fejn isiru bosta tiġijiet, u anke jiena bħala saċerdot ikolli wkoll numru minnhom biex namministrahom, ġie f’ moħħi dan il-ħsieb u nixtieq naqsmu magħkom. It-tiġijiet ta’ qabel kienu differenti għal kollox minn dawk tal-lum f’ kull sens tal-kelma. Min kien jagħmel festin kien jistieden lil dak li jkun bil-familja kollha, kbar u żgħar. Għalhekk festa ta’ tieġ kienet tkun festa għat-tfal, għax għalihom tieġ kien il-post fejn kienu jiltaqgħu u jgawdu u jiġru u jieklu ħelu u ċejċiet li mhux normalment wieħed isibhom kuljum. Għall-kbar kienet tkun okkażjoni fejn jiltaqgħu flimkien, ħbieb antiki jew oħrajn mhux daqstant antiki, u joqgħodu jirrakkuntaw dak li għaddha minnhom mill-aħħar darba li ltaqgħu.

Għadhom friski fil-memorja tiegħi żewġ tiġijiet li kont mort man-nanna Żarena, wieħed minnhom kien f’ garage kbir ġewwa l-Mosta u ieħor ġewwa sala fil-Marsa. In-nanna b’ handbag daqs basket li llum nużaw għal-laptops, kienet tpoġġi bilqegħda bil-basket fuqha u kull darba li jgħaddi xi ħadd b’ xi gabarrè kienet tieħu sehemha u sehem in-nannu Bastjan (u titfgħu fil-handbag) li kien ikun baqa’ d-dar jew kien ikun il-forn jagħġen il-ħobż għall-għada. Taħsbux li din il-ħaġa kienet tagħmilha n-nanna tiegħi biss, le anzi kulħadd hekk kien jagħmel, dik kienet l-aktar ħaġa normali f’ tieġ. Kieku xi ħadd jagħmilha llum kulħadd jibqa’ jħares lejh u tkun sitwazzjoni verament imbarazzanti, imma kważi nofs seklu ilu din kienet ħaġa normalissima. U barra minn hekk qabel titlaq lejn id-dar kien jagħtuk borża tal-karti mimlija ħelu jew ikel ieħor biex toħodha miegħek id-dar. Kemm tifkiriet! Memorji li għadhom f’ moħħi daqs li kieku ġraw ilbieraħ minkejja li seħħew xi erbgħin sena ilu!

Illum ħadd ma jistieden bit-tfal u ħadd ma jagħmel tieġ x’ xi garage kbir jew f’ xi sala taħt l-art, imma kulħadd ifittex xi villa jew xi ġnien, xi sala armata sa snienha għal dawn l-okkażjonijiet. Illum ukoll ma għadekx tara min jitfa’ ikel fil-basktijiet, jew tal-inqas jekk hawn min għadu jagħmel hekk żgur jagħmlu bil-moħbi. L-ikel u l-ħelu li nsibu llum fit-tiġijiet mhux l-istess bħal dak ta dari! Addio il-ġelat bil-pane di Spagna, il-pasta rjali u l-biskuttini tar-raħal, illum morna fuq l-ikel Ċiniż, il-mejda Maltija, il-bar li jservi l-cocktails u l-kumplament. Illum it-tfal ma għadhomx ikunu mistiedna u biex ngħidu d-dritt lanqas tant għadu psothom f’ attivitajiet bħal dawn fejn ma tantx fadlilhom fejn jiġru ħielsa bla biża’ li jkissru xi ħaġa prezzjuża.

Il-wedding organiser

F’ pajjiżna daħlet id-drawwa li biex tieġ ikun perfett ikun organizzat minn persuna professjonali. Hawn ikolli nammetti li hawn organizzaturi u organizzaturi. Ngħid id-dritt jien nippreferi mmexxi tieġ bla wedding organiser, imma fl-aħħar mill-aħħar mhux jien niddeċiedi imma l-koppja. Darba ċċelebrajt tieġ fejn aktar ħassejtni l-abbati milli s-saċerdot, bl-organiser jikmandani u jordnali x’ għandi nagħmel u meta rrid nieqef u meta rrid inkompli. Tiġijiet bħal dawn jgħinuni nkabbar il-virtù tat-temperanza u l-paċenzja. Iżda mhux l-orgaisers kollha xorta, hemm ħafna minnhom li tarahom sa fuq iz-zuntier u mbagħad iħallu f’ idejn iċ-ċelebrant, sewwasew kif għandu jkun.

Spejjes

Ħabib tiegħi li propju llum wasal biex jorbot l-għoqda, qalli kemm spejjes jinvolvi dan l-avveniment. Jien weġibtu li minkejja li jien mhux miżżewweġ, nista’ nifhem dak li qed jgħid. Biex bħal speċi ntaffilu naqra, tfajtlu ċajta u għidtlu li kien hemm wieħed għaref li qal “Wedding is a highly expensive hobby!” Daħaqha.

Tassew li l-ispejjeż għal dan l-avveniment saru kbar ħafna. Ġieli smajna b’ min nefaq aktar minn sena paga biex għamel festa ta’ tieġ. Tassew li mingħandu l-bżar erħilu ħa jroxxu imma min ma għandux x’ jagħmel? Jikkopja lil min għandu u jġorr il-konswegwenzi billi jkollu jħallas daqs min għandu l-bżar. Illum il-ġurnata s-soċjetà tagħna ma tantx taċċetta żwieġ bla tieġ. Il-ħasra tkun jekk nagħtu każ it-tieġ aktar miż-żwieġ.

Fr Reno Muscat

Danl-artiklu deher f' In-Nazzjon, 16 ta' April 2016