Ħmar il-lejl

Bi ħmar il-lejl nifhmu ħolma kerha li aktarx ikollha rabta ma’ biża’ jew disprament, anzjetà jew dwejjaq. Mhux bilfors, iżda aktarx li hekk. Ħmar il-lejl jista’ jkun akkumpanjat minn atti inkonxji bħal qawmien mis-sodda u mixi fost oħrajn. Min iqum minn ħmar il-lejl aktarx jistembaħ fi stat ta’ taħwid u jdum ma jerġa’ jorqod. Ix-xjenzjati jagħtu bosta raġunijiet għal ħmar il-lejl, hawn min jgħid li jekk tiekol qabel torqod għandu mnejn ikollok ħmar il-lejl għaliex il-moħħ jibqa’ jaħdem biex iħaddem il-metaboliżmu. Hu x’ inhu ħmar il-lejl huwa xi ħaġa assoċjata ma’ biża’. Aħna nsejħulu ħmar imma l-ingliżi jsejħulu debba; nightmare. Għat-Taljani din il-ħaġa hija incubo. Hu x’ inhu it-terminu, kollha jirreferu mhux biss għal dak li jista’ jiġrilek waqt li tkun fuq is-sodda iżda għal xi ħaġa tal-biża’ wkoll. Tiftakruhom is-sensiela ta’ films tal-biża’ bl-isem Nightmare on Elm Street?

Tani ħmar il-lejl

M’ ilux wisq lili tani ħmar il-lejl, mhux waqt li kont rieqed fuq is-sodda. Li jagħtik ħmar il-lejl diġa hija xi ħaġa tal-biża’ imma li jagħtik mhux waqt l-irqad hija xi ħaġa agħar. Lili dan il-ħmar il-lejl tani waqt li kont qed insuq, ma kontx rieqed, anzi kont ilni li qomt aktar minn tliet sigħat. Ara, ħa nagħmilha ċara għax se ndum ġej biha!

Il-ħmar il-lejl Malti

Il-ħmar il-lejl lili tani għax inqabdt fit-traffiku.

Kont nemmen li ladarba jispiċċaw l-iskejjel it-traffiku jonqos sewwa mit-toroq Maltin. Naħseb anke din kienet perċessjoni tiegħi għaliex illum ma għadnix naħseb hekk. Kont sejjer minn Ħaż-Żebbuġ għal Birkirkara għal xid-disgħa ta’ filgħodu. Ix-xemx kienet telgħet iżda ma kinitx għadha lahqet il-massimu tagħha għax żgur li kieku l-ħmar il-lejl kien ikun akbar. Jien m’ inix minn dawk it-talin li għal karozza għandhom tnejn jew tlieta, anzi lanqas waħda ma għandi iżda niddobba b’ dik ta’ missieri. Nirringrazzja lil Alla li tal-inqas ninqeda minkejja li hi karozza qadima. Illum il-karozzi moderni kollha għandhom l-arja kkundizzjonata imma dik li nuża jien ma għandiex, allura tistgħu taħsbu kif sirt, liebes l-iswed taħt dik ix-xemx tiżreġ, f’ nofs baħar ta’ karozzi, qalb merħla sewwieqa li bosta minnhom lanqas jafu fejn toqgħod l-edukazzjoni fis-sewqan! Ħmar il-lejl u xejn aktar.

B’ tal-linja

F’ nofs dawk il-karozzi kollha xtaqt li kont qiegħed fuq tal-linja. Tal-inqas dawk għandhom l-arja kkondizzjonata il-parti l-kbira minnhom. Imma kif tista’ tuża tal-linja meta s-servizz donnu għadu ma qabadtx art wara sitt snin? Jien ġieli nużaha tal-linja u spiss nisma’ tgergir u spiss ingorr jien ukoll għax vjaġġ li bil-karoza tiegħek tagħmlu f’ nofs siegħa b’ tal-linja għandu mnejn jieħu siegħa u nofs jew aktar. Mhux qed inwaħħal fix-xufiera, fil-kumpanija jew fil-ministru. La jkun hemm it-taffiku tal-linja teħel ukoll bħalma weħilt jien.

Hawn xi toroq li fihom il-bus lane. Kollox sew, imma dawn huma minimi fejn l-ammont ta’ toroq li ma fihomx, u ħalli nifthemu, lanqas huwa possibbli li jkun hawn bus lane kullimkien. Rigward il-bus lane kienet idea tajba wkoll li minnha jistgħu jgħaddu karozzi bi tliet passiġġieri li għandhom il-liċenzja tas-sewqan. Dan huwa pass żgħir biex inaqqas xi ftit karozzi. Għalkemm ha ngħidha ċara u tonda, ġieli rajt xi għaref għaddej waħdu bil-karozza minn fuq il-bus lane, imma llum mhux ser nidħol f’ din il-biċċa.

Mill-programm elettorali

light metro

Fil-programm elettorali tal-Partit Nazzjonalista kien hemm pjanat proġett tal aktar minn żewġ biljun ewro li jindirizza direttament din il-problema. Il-P.N. kien qed iwiegħed li ssir metrò f’ pajjiżna. Ma nafx kemm-il darba ktibt dwar din il-ħaġa jien u meta smajt b’ dan il-proġett ħadt nifs il ġewwa u għidt li forsi xi darba se nibdew u la nibdew naslu wkoll. Il-ħsieb kien li dan il-proġett jitlesta fi żmien 20 sena, biss kien hemm proġettat li sa 5 snin oħra tinfetaħ l-ewwel linja. Ix-xejn xejn! Kemm nifrankaw ħela ta’ ħin kieku dan il-proġett verament kellu jsir!

Issa billi l-P.N. mhux fil-gvern, x’ hemm ħażin kieku l-gvern attwali jaddotta dan il-proġett li tant hu meħtieġ għal Malta. Se nibqgħu nistennew lill-P.N. jerġa’ jkun fil-gvern biex forsi nibdew xi ħaġa? F’ pajjiż modern, f’ pajjiż li jixraqlu jkun wieħed mill-aqwa fl-Ewropa, nistgħu nibqgħu sejrin hekk, b’ servizz ta’ trasport pubbliku nofs kedda u n-numru ta’ karozzi fit-toroq dejjem jizdied, sal punt li sa ftit snin oħra qed jgħidulna li se jkun hawn aktar karozzi milli persuni f’ Malta?

Tghid il-metrò f’ Malta ser tibqa’ ħolma u spiss se jkollna nibqgħu nbatu xi ħmar il-lejl?

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f'' In-Nazzjon - 5 ta' Awwissu 2017