Esperiment li rnexxa

Għaliex mhux l-iskejjel kollha huma Happy School?

Ma għandix dubju kemm uliedna u l-edukazzjoni tagħhom huwa suġġett għal qalb il-maġġoranza tal-Maltin. Il-ġenituri tista’ tgħid jagħmlu minn kollox biex uliedhom jirċievu l-aħjar edukazzjoni possibli biex ’il quddiem ikunu f’qagħda tajba, jekk jista’ jkun aħjar minnhom stess.

Ftit ilu ktibt artiklu dwar is-sistema edukattiva li nsibu fil-Finlandja, sistema li hija għal kollox differenti minn dik li nafu biha f’Malta. (In-Nazzjon 10 ta’ Settembru 2016) Issa dawn l-artikli tiegħi, wara li jkunu dehru fil-ġurnal, inpoġġiehom fuq Blog biex l-ewwel ħaġa jkolli l-kitbiet kollha miġburin f’post wieħed u min ma jkollux aċċess għal din il-gazzetta, bħal bosta Maltin barra minn xtutna,  jkun jista’ jaqra xi ħaġa wkoll. L-artiklu dwar is-sistema edukattiva fil-Finlandja laqat lil bosta u dan jixhdu l-eluf ta’ nies li daħlu fil-blog biex jaqrawh. Dan urieni biċ-ċar kemm l-edukazzjoni ta’ uliedna hija xi ħaġa għażiża għalina. U hekk għadnu jkun wara kollox. Meta rajt ir-rispons ta’ dawk il-qarrejja ma stajtx ma niktibx dan l-artiklu tal-lum.

Ma ma mmurx skola!

Waħda mill-poeżiji li kienu jgħallmuna meta konna għadna ċkejknin kienet iġġib l-isem ta’ “Il-Gideb ta’ Toninu”. F’din il-poeżija nsibu tifel li jagħmel minn kollox biex jibqa’ fis-sodda u ma jmurx l-iskola. Jivvinta bosta skużi sakemm jiġi missieru u minnfih itir mis-sodda biex jilbes u jitlaq lejn l-iskola. Minkejja li hija poeżija ħelwa li tnissel tbissima, fiha naraw li hija ħaġa naturali li t-tfal jippreferu jibqgħu d-dar jilgħabu milli jmorru l-iskola. Iżda mhux possibli li dawn jitħallew id-dar bla ma jmorru jitgħallmu. Lanqas nista’ nimmaġina soċjetà fejn ikun hawn l-analfabetiżmu assolut. Jekk it-tfal ma jintbagħtux skola, nispiċċzw f’dak l-istat. Hu propju għalhekk li l-liġi tal-istat timponi li t-tfal għandhom jattendu l-iskola tal-inqas sas-16-il sena.

It-tfal għandhom mnejn jimmaġinaw ġurnata kerha ġejja fuqhom meta jqumu għall-iskola, ġurnata ta’ kitba, smiegħ, qari u dak kollu li jżommhom milli jiddevertu. Hu għalhekk li t-tfal, bħal Toninu tal-poeżija, jippruvaw isibu xi skuża biex jibqgħu d-dar.

Esperiment

Xi snin ilu s-surmast u l-għalliema tal-iskola primarja tar-Rabat Għawdex bdew esperiment. Riedu jibdlu l-iskola tagħhom f’post fejn it-tfal imorru minn qalbhom, anzi jkunu mimlija entużjażmu li jisbaħ filgħodu ħalli jmorru l-iskola. Mhux faċli, ngħiduha kif inhi għax it-tfal dejjem tfal u l-iskola dejjem skola. Din l-iskola issemmiet The Happy School. Tfassal Mission Statement biex jinħoloq ambjent edukattiv pożittiv fi klima li tilqa’ lit-tfal biex dawn jieħdu gost jitgħallmu u jkollhom stima għolja tagħhom innifishom.

Inbidel anke l-ambjent viżiv tal-iskola u l-ġenituri ingħataw aktar aċċess biex jaraw il-progress ta’ uliedhom. Fil-ftit snin li ilha teżisti l-Happy School tar-Rabat ta’ Għawdex, nistgħu ngħidu li kienet suċċess, kien esperiment li rnexxa.  Nemmen li s-sigriet ta’ dan is-suċċess kien frott il-ħidma tal-istaff u l-għalliema kollha tal-iskola kif ukoll il-koperazzjoni bejn l-iskola u d-dar, bejn l-għalliema u l-ġenituri. L-iskola bdiet tidher għall-istudenti bħala estensjoni tad-dar filwaqt li d-dar saret estensjoni tal-iskola. B’hekk it-tfal bdew iħossuhom f’darhom anke meta jkunu l-iskola.

Tagħlim u tagħlim

Ġewwa din l-iskola isir it-tagħlim bħalma jsir f’kull skola lokali oħra, iżda l-attivitajiet hekk imsejħa extra kurrikulari jiġu integrati mat-tagħlim mitlub mis-sistema edukattiva ta’ pajjiżna. Il-mexxejja tal-iskola spiss jorganizzaw attivitajiet kulturali kemm fl-iskola stess kif ukoll barra. Dan kollu mhux talli ma jtellifx mit-tagħlim iżda jżidu għaliex l-istudenti jkunu qed jakwistaw tagħlim kulturali li jgħani lil dak akkademiku.

Darba kont qiegħed il-Furjana u nara grupp ta’ tfal resqin lejn il-fosos. Meta waslu ħdejja intbaħt li kienu studenti tal-Happy School. Dawn ġew minn Għawdex biex jitgħallmu xi ħaġa għal ħajjithom. Minn grupp ta’ xi mitt student ma kienx jidher wieħed jew waħda bil-geddum, tfal ferħanin, edukati u ddixxiplinati waqt żjara kulturali f’Malta. Bosta attivitajiet oħra ġieli qrajna dwarhom kemm fuq il-gurnali lokali kif ukoll fuq il-media soċjali. Dan l-esperiment tal-Happy School qed jgħaqqad bosta truf ta’ tagħlim flimkien biex il-prodott ikun is-suċċess li hu. Prosit!

Għalfejn mhux kullimkien?

Meta naraw xi ħaġa bħal din ma nistgħux ma ngħidux għalfejn sistema li qed tagħmel suċċess sejra tibqa’ marbuta ma’ skola partikolari. Għalfejn ma għandiex tkun is-sistema normali fl-iskejjel statali u privati kollha ta’ Malta? Mhux ħaġa li ssir mil-lum għal għada. Mhux ħaġa li tista’ ssir jekk ma jkunx hemm koperazzjoni bejn l-għalliema u koperazzjoni mill-ġenituri. Imma mhux ħaġa impossibli. Għalfejn ma għandniex nikkuppjaw esperiment li rnexxa?  Għaliex mhux l-iskejjel kollha ta’ pajjiżna huma Happy School?

Fr Reno Muscat

Dan l-artiklu deher f' In-Nazzjon, 8 ta' Ottubru 2016